Έρευνα: Οι καρκίνοι του μαστού που εμφανίζονται εντός πέντε ετών από τον τοκετό είναι πιο πιθανό να εξαπλωθούν και να γίνουν θανατηφόροι. Επιπλέον, μια νέα μελέτη δείχνει ότι ο πρόσφατος τοκετός και μόνο αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για την εξέλιξη του καρκίνου του μαστού. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι τρέχουσες κλινικές κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη την κατάσταση μετά τον τοκετό, είναι λιγότερο ικανές να προβλέψουν με ακρίβεια τον κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου και να καθοδηγήσουν τις βέλτιστες στρατηγικές θεραπείας σε νεαρές ασθενείς. “Αυτό έχει βαθιές επιπτώσεις στην πρόγνωση”, δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Pepper Schedin, Ph.D., καθηγήτρια βιολογίας κυττάρων, ανάπτυξης και καρκίνου στην Ιατρική Σχολή του OHSU και στο Ινστιτούτο Καρκίνου OHSU Knight.
“Μια διάγνωση μετά τον τοκετό μπορεί να μετακινήσει γυναίκες που φαίνεται να έχουν καλή πρόγνωση σε μια κατηγορία υψηλού κινδύνου”. Ένα έγγραφο που περιγράφει την έρευνα δημοσιεύθηκε σήμερα στο JAMA Network Open. Οι επιστήμονες του OHSU Knight Cancer Institute Zhenzhen Zhang, Ph.D., M.P.H., και Solange Bassale, M.S., είναι πρώτοι συν-συγγραφείς. Οι ερευνητές μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν τη σχέση μεταξύ εγκυμοσύνης και έκβασης του καρκίνου του μαστού χρησιμοποιώντας την εκτεταμένη βάση δεδομένων πληθυσμού της Γιούτα, σε συνεργασία με τον Ken Smith, Ph.D., συν-συγγραφέα της δημοσίευσης και διακεκριμένο καθηγητή οικογενειακών σπουδών και επιστήμης του πληθυσμού στο Ινστιτούτο Καρκίνου Huntsman του Πανεπιστημίου της Γιούτα.
Η βάση δεδομένων συνδυάζει πολιτειακά αρχεία γεννήσεων και θανάτων, δεδομένα του Μητρώου Καρκίνου της Γιούτα και αρχεία ασθενών από πολιτειακά αρχεία νοσηλείας και εξωτερικών ιατρείων. Η τελική μελέτη περιελάμβανε 2.970 άτομα με καρκίνο του μαστού που διαγνώστηκε σε ηλικία 45 ετών ή νεότερη, συμπεριλαμβανομένων 860 ατόμων που δεν είχαν γεννήσει ποτέ. Εκείνες που είχαν γεννήσει κατηγοριοποιήθηκαν με βάση τον χρόνο από τον πιο πρόσφατο τοκετό: διαγνώστηκε μέσα σε λιγότερο από πέντε χρόνια, πέντε έως λιγότερο από 10 χρόνια, ή 10 χρόνια ή περισσότερο από τον τοκετό. Ο κίνδυνος μετάστασης -ο καρκίνος εξαπλώνεται σε άλλα όργανα- ήταν 50% υψηλότερος μεταξύ εκείνων που διαγνώστηκαν εντός πέντε ετών από τον τοκετό, όπως και ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του μαστού ειδικά για τον καρκίνο, σε σύγκριση με εκείνες που δεν είχαν γεννήσει. Και αυτοί οι αυξημένοι κίνδυνοι μετάστασης και θανάτου ήταν ανεξάρτητοι από το στάδιο του όγκου ή την κατάσταση των οιστρογονικών υποδοχέων -παράγοντες που χρησιμοποιούνται σήμερα για να κρίνουμε πόσο επιθετικός είναι πιθανόν να είναι ένας καρκίνος και να αποφασίσουμε ποιες θεραπείες είναι κατάλληλες.
Οι καρκίνοι του μαστού που δεν έχουν υποδοχείς οιστρογόνων, γνωστοί ως ER-αρνητικοί όγκοι, θεωρούνται γενικά πιο επικίνδυνοι από τους ER-θετικούς όγκους. Αλλά στον πληθυσμό της μελέτης, το ποσοστό των γυναικών που παρουσίασαν πρόοδο ήταν το ίδιο στους ER-αρνητικούς και στους ER-θετικούς όγκους. Ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την εξέλιξη σε μετάσταση δεν ήταν η κατάσταση ER, αλλά η διάγνωση καρκίνου του μαστού εντός πέντε ετών από τον τοκετό. “Αυτό δεν ταιριάζει με όλα όσα νομίζαμε ότι γνωρίζαμε για την ER-αρνητική νόσο”, δήλωσε ο Schedin.
Σε προηγούμενη έρευνα, η Schedin και οι συνεργάτες της ανακάλυψαν πώς οι αλλαγές στον μαστό μετά τον τοκετό μπορούν να μεταβάλουν την ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού. Στο τέλος της γαλουχίας, τα περισσότερα από τα κύτταρα που εκκρίνουν γάλα υποβάλλονται σε προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο σε μια διαδικασία που ονομάζεται αναδίπλωση. Πρόκειται για μια φλεγμονώδη διαδικασία που μοιάζει με την επούλωση πληγών και σε μελέτες που χρησιμοποίησαν μοντέλα ποντικών, το εργαστήριο του Schedin αποκάλυψε πώς η αναδίπλωση δημιουργεί ένα περιβάλλον που ευνοεί την ανάπτυξη όγκων. Χρησιμοποιώντας δείγματα από ασθενείς με καρκίνο του μαστού, οι ερευνητές βρήκαν ενδείξεις ότι η αναδίπλωση αφήνει ένα μόνιμο αποτύπωμα στο μοτίβο της γονιδιακής δραστηριότητας στον ιστό του μαστού που θα μπορούσε να βοηθήσει τους όγκους να κάνουν μεταστάσεις.
Η ομάδα του Schedin έχει επίσης δείξει σε μελέτες σε ποντίκια ότι καθώς το ήπαρ ανακάμπτει από τις απαιτήσεις της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, γίνεται ένα φιλόξενο σημείο προσγείωσης για τα καρκινικά κύτταρα που διαφεύγουν για να ριζώσουν και να αναπτυχθούν. Παρόμοιες διαδικασίες φαίνεται να συμβαίνουν στο συκώτι των γυναικών μετά τον τοκετό.
Η νέα μελέτη διαπίστωσε υψηλά ποσοστά μετάστασης στο ήπαρ μεταξύ εκείνων που διαγνώστηκαν εντός πέντε ετών από τον τοκετό.”Πρόκειται για ένα πρόβλημα δύο χτυπημάτων”, δήλωσε ο Schedin. “Η μετάσταση προκαλεί την έξοδο των πρώιμων καρκινικών κυττάρων από τον μαστό. Και αυτά τα καρκινικά κύτταρα βρίσκουν το συκώτι ως έναν εξαιρετικό ξενιστή για να δημιουργήσουν μεταστατικούς όγκους”. Ο συνυπολογισμός της κατάστασης μετά τον τοκετό θα πρέπει να βοηθήσει τους κλινικούς γιατρούς να κάνουν πιο ακριβείς προβλέψεις σχετικά με την επιθετικότητα του καρκίνου του μαστού και να καθοδηγήσουν τις θεραπευτικές αποφάσεις, όπως η ανάγκη για χημειοθεραπεία μετά από χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση όγκων.
Η γνώση αυτή μπορεί ακόμη και να επιτρέψει νέες και πιο αποτελεσματικές στρατηγικές θεραπείας, δήλωσε ο Schedin. Γνωρίζοντας ότι οι περιπτώσεις μετά τον τοκετό εμφανίζουν μια ξεχωριστή υπογραφή γονιδιακής έκφρασης, ίσως καταστεί δυνατή η ανάπτυξη θεραπειών που στοχεύουν ειδικά σε σηματοδοτικά μονοπάτια που είναι ενεργά στους καρκίνους μετά τον τοκετό.