Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο διακρίνεται για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του, που είναι το εξαιρετικό άρωμα και η φρουτώδης γεύση του. Παράγεται από άγουρες ελιές κι αυτός είναι ο λόγος που το κάνει να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα είδη ελαιόλαδου. Πώς όμως είστε σίγουροι ότι αγοράσατε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο κι όχι κάτι άλλο διαφορετικό; Οι γνώστες του είδους σαφώς το αναγνωρίζουν, το ίδιο μπορείτε κι εσείς όμως αν δώσετε έμφαση σε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που είναι εκείνα που το κατατάσσουν πρώτο στο είδος του.
Αρχικά παρατηρήστε το μοναδικό χρώμα του. Εκείνο που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι πως το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο διαθέτει έντονο πρασινωπό χρώμα, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε χλωροφύλλη. Απεναντίας, οι ποικιλίες ελαιόλαδου που παράγονται από ώριμες ελιές έχουν χρυσαφένιο χρώμα. Ακόμη ένα χαρακτηριστικό που πρέπει να προσέξετε είναι το άρωμα του, παρατηρείστε το πολύ προσεκτικά, εκείνο του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου θυμίζει έντονα φρεσκοκομμένο χορτάρι, ενώ τα υπόλοιπα είδη έχουν συνήθως πιο ήπιο άρωμα, που μυρίζοντας το μας θυμίζει πράσινο μήλο ή αμύγδαλο. Τελευταίο και σημαντικότερο χαρακτηριστικό είναι η γεύση του. Ουσιαστικά αυτό είναι που το κάνει τόσο ξεχωριστό και δεν είναι καθόλου δύσκολο να το καταλάβετε. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο καλής ποιότητας έχει έντονη, φρουτώδη γεύση όπως προαναφέραμε. Αυτό που σας προτείνουμε είναι να το δοκιμάσετε σκέτο, αισθανθείτε εκείνη την ιδιαίτερη γεύση του που θα σας κάψει ελαφρώς στο λαιμό όπως γίνεται με το πιπέρι. Αν νιώσετε το κάψιμο, τότε όντως το ελαιόλαδο που αγοράσατε είναι έξτρα παρθένο. Αυτό το ελαφρύ κάψιμο οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητα του σε μια ευεργετική πολυφαινόλη, την ελαιοκανθάλη.
Αν επομένως διαπιστώσετε ότι το ελαιόλαδο που προμηθευτήκατε έχει θαμπό χρώμα και η γεύση του είναι πικρή ή μεταλλική, αυτό σημαίνει πως δεν κατατάσσεται στην κατηγορία του έξτρα παρθένου ή ακόμη χειρότερα έχει παλιώσει. Γι’αυτό είναι πολύ σημαντικό να διαβάζετε προσεκτικά την ετικέτα στη συσκευασία ώστε να δείτε εάν αναφέρεται η ημερομηνία παραγωγής. Προσέξτε, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο πρέπει να καταναλωθεί μέσα σε διάστημα ενός έτους από τη μέρα που έχει παραχθεί. Πολλές συσκευασίες παρόλα αυτά δεν αναγράφουν την ημερομηνία παραγωγής, σ’αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τουλάχιστον θα πρέπει να φέρουν την ένδειξη «ανάλωση έως» που είναι συνήθως 1,5 με 2 χρόνια από την ημερομηνία παραγωγής.