Το “Αναπτυξιακό Όχημα” του Ιατρικού Τουρισμού και ο κίνδυνος να προσπεράσει … και αυτό!

Γράφει για το Healthweb η κ. Αγγελική Κατσάπη

Η έναρξη της νέας κυβερνητικής περιόδου συνοδεύεται και αυτή τη φορά από εξαγγελίες για οικονομική ανάπτυξη με όχημα τον Ιατρικό Τουρισμό, με υψηλό ηθικό και αμέριστη αισιοδοξία, γεγονός το οποίο λαμβάνεται από ορισμένους, ως υπόσχεση ευθύνης και, από τους λιγότερα αισιόδοξους, ως άλλο ένα ”νέο προς πολιτική κατανάλωση”. Δυστυχώς, από την τελευταία φορά που εκπρόσωποι της πολιτείας υπόσχονταν το ίδιο ακριβώς, έχουν περάσει τουλάχιστο 10 χρόνια. Από την εποχή της Διϋπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 3077) το 2013 πέρασαν 6 χρόνια, δημοσιεύτηκαν αρκετές μελέτες, ένα διασυνοριακό συγχρηματοδοτούμενο έργο με άγνωστα -μέχρι στιγμής, αποτελέσματα, ξεπρόβαλαν ιστοσελίδες κυρίως με επίκεντρο τον ΕΟΠΥΥ και μια ακόμη ηλεκτρονική πλατφόρμα που σήμερα, βρίσκεται υπό διαγωνιστική διαδικασία.

Όλα αυτά, δίχως καμία στρατηγική ή επιχειρησιακή διασύνδεση για την οργανωμένη αξιοποίησή τους και, κυριότερα, χωρίς να έχει προηγηθεί πραγματική ανάθεση ρόλων και αρμοδιοτήτων ή ο ορισμός ενός μηχανισμού υπεύθυνου να προσδιορίσει αυτό που ονομάζουμε Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο το οποίο θα σύνεδεε αποτελεσματικά τις παραπάνω ενέργειες. Η Ειδική Γραμματεία ή το Εθνικό Συμβούλιο για τον Ιατρικό Τουρισμό, όπως έχει προταθεί κατά καιρούς, θα μπορούσε να είναι ένας τέτοιος μηχανισμός, που θα αναλάβει να συγκεράσει τις ανάγκες όλων των ενδιαφερόμενων μερών και να σχεδιάσει τις κατάλληλες δράσεις. Η αγορά του Ιατρικού Τουρισμού, και των Ιατρικών Υπηρεσιών γενικά, είναιι δυναμική, μεταβάλλεται, εξελίσσεται. Κι ενώ στην Ελλάδα παραμένουμε για καιρό στην ίδια αφετηρία, στα διεθνή μέσα ενημέρωσης για τον Ιατρικό Τουρισμό διαβάζει κανείς ανακοινώσεις για διάφορες εθνικές πρωτοβουλίες αναφορικά με τη διατήρηση πλεονεκτήματος των ανταγωνιστών στη διεθνή αγορά. Όπως, το παράδειγμα της Πορτογαλίας που, για την αποφυγή αρνητικών συνεπειών από το Brexit για τους ασθενείς από Μεγάλη Βρετανία, εξήγγειλε μέτρα διασφάλισης visa, ή το εθνικό πρόγραμμα λειτουργικών προδιαγραφών και συμμόρφωσης ποιότητας που ανέπτυξε η Τουρκία για την αναβάθμιση των υπηρεσιών περίθαλψης και άλλα. Επίσης, η διεθνής άνοδος των τιμών στην αγορά των υπηρεσιών υγείας κατά μέσο όρο 7,6% παγκοσμίως και η αναγκαιότητα για διαφάνεια στους τιμοκαταλόγους των παρόχων, αποτελούν παραμέτρους που κάθε σχεδιαστικός μηχανισμός πρέπει να συνυπολογίσει για να τοποθετηθεί το ‘προϊόν’ του Ιατρικού Τουρισμού της χώρας στον παγκόσμιο χάρτη.

Οι μέχρι σήμερα τακτικές της κερματισμένης προσέγγισης αγορών χωρίς στόχευση, χωρίς εστίαση, χωρίς μελέτη των χαρακτηριστικών της προσφοράς υπηρεσιών και της αγοράς- στόχου, χωρίς οργανωμένη και ενεργητική έκθεση και προβολή του προϊόντος και δίχως διασύνδεσή του με τα υπάρχοντα δίκτυα ενημέρωσης και διαχείρισης ιατρικών τουριστών, διατηρούν τη χώρα ες αεί στον ‘’πάγκο’’ ενώ το όχημα διελαύνει πανηγυρικά από άλλες αγορές έναντι των οποίων ισχυριζόμαστε πως διατηρούμε ’εξαιρετικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα”. Για το ξεκαθάρισμα των ρόλων πρέπει τελικά να γίνει αντιληπτό πως είναι εντελώς διαφοροποιημένο το πλαίσιο της διασυνοριακής περίθαλψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο οποίο σαφέστατα έχει ρόλο και ο δημόσιος τομέας, από το πλαίσιο του Ιατρικού Τουρισμού που αφορά ιδιωτική δαπάνη (στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων) και συνιστά υπηρεσία VIP με συγκεκριμένες προδιαγραφές οργάνωσης και υλοποίησης. Ένα εξαιρετικά θετικό πρόσημο στην τρέχουσα κατάσταση αποτελεί η σημαντική αποκτηθείσα εμπειρία των παρόχων υγείας του ιδιωτικού τομέα από τη διεθνή δραστηριοποίησή τους και την κατάκτηση σημαντικών πλεονεκτημάτων μέσα από την αλληλεπίδρασή τους με φορείς του εξωτερικού, μέσα από σημαντικές οργανωτικές και λειτουργικές αλλαγές οι οποίες απαιτήθηκαν για την επίτευξη αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας στη διαχείριση των διεθνών ασθενών. Αλλαγές που εν τέλει, οδήγησαν, στη Διεθνή Διαπίστευση και Αναγνώρισή τους από ανεξάρτητους οργανισμούς με εγνωσμένο κύρος, παγκοσμίως.

Το οξύμωρο είναι, πάντως, πως ο τρόπος που παρουσιάζεται σήμερα, η “Ελληνική” εκδοχή του Ιατρικού Τουρισμού δημιουργεί, μόνον σύγχυση. Ενώ το Ελληνικό Συμβούλιο Ιατρικού Τουρισμού (ΕΛΙΤΟΥΡ) επιχειρεί να κατοχυρώσει το ρόλο του στην Εθνική Στρατηγική, η γνωστοποίηση σε ξένους ασθενείς των υπηρεσιών δημόσιων και ιδιωτικών παρόχων παρέχεται, επισήμως, από τον ΕΟΠΥΥ και παράλληλα, η δημιουργία συνεταιρισμών (clusters), χαρτών υγείας, διαδικτυακών πυλών τελούν άνευ σχεδίου, δίχως ποιοτικά χαρακτηριστικά, δίχως εστίαση στην υπηρεσία, δίχως χρονοδιαγράμματα, δίχως, εν τέλει Διεθνή, για την ώρα, παρουσία.

Για να κερδηθεί, λοιπόν, το στοίχημα για τον Ιατρικό Τουρισμό, θα πρέπει, η πολιτεία, ακολουθώντας την εγνωσμένη οδό, να ελέγξει την αξιοπιστία και το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών για πλήρη συμμόρφωση με τη νομοθεσία (καθόλου αυτονόητο), την εφαρμογή διεθνών πρωτοκόλλων ασφάλειας ασθενών και την καταστολή της προκλητής ζήτησης μέσα από τις κατάλληλες διεθνείς διαπιστεύσεις υπηρεσιών υγείας, καθώς και το να επιδιώξει να χαράξει πολιτικές για μια ασθενο-κεντρική εμπειρία για τον ξένο ασθενή, με διασφαλισμένα κλινικά αποτελέσματα προς όφελός του. Από την άλλη, οι επιμέρους τομείς που εντάσσονται στις στρατηγικές του Τουρισμού Υγείας (π.χ. Τουρισμός Ευεξιας, Ιαματικός Τουρισμός κ.λπ.) χρήζουν αντίστοιχων προσεγγίσεων και παρεμβάσεων (ανάληψη υπευθυνοτήτων- επιχειρησιακό σχεδιασμό, ορισμό ”προϊόντος’’ και κριτηρίων ποιότητας, διασφάλιση αστικής ευθύνης των παρόχων κ.λπ.). Για την ανάπτυξη του Ιαματικού Τουρισμού, για παράδειγμα, το ζήτημα της αναβάθμισης και ανάπτυξης των υποδομών θα πρέπει να διευθετηθεί, και μόνος δρόμος διευθέτησης είναι εκείνος των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα για τη διαχείριση και λειτουργία από ιδιώτες με εμπειρία για την άμεση αξιοποίηση του φυσικού μας πλούτου. Η αποτελεσματικότητα και στη διαμόρφωση πολιτικών, προϋποθέτει γνώση και δέσμευση στον επιδιωκόμενο στόχο. Η μέχρι σήμερα αναποτελεσματικότητα είθισται να αποδίδεται σε διάφορες ”ιδιαιτερότητες” της χώρας.

Η επιτυχία της εξωστρέφειας και της διεθνούς δραστηριοποίησης, όμως, δεν μπορεί να εξαρτάται από αυτές τις ’ιδιαιτερότητες’ που έχουν καταστήσει τις τελευταίες δεκαετίες την Ελλάδα, χώρα ‘’ειδικών αναγκών” αντί ‘’ειδικών ικανοτήτων’’και ευκαιριών. Η επιτυχία, κυρίως στον ευαίσθητο τομέα του Ιατρικού Τουρισμού, χτίζεται με γνώμονα την εξειδικευμένη γνώση και διεπαφή με το διεθνές περιβάλλον, χωρίς συμπλέγματα εσωτερικού ανταγωνισμού αλλά με ομοιογένεια, κατάλληλα σχεδιασμένο branding και Εθνική ταυτότητα που θα εμπνέει πάνω από όλα εμπιστοσύνη.

Η κ. Αγγελική Κατσάπη είναι Διεθνής Επιθεωρήτρια Υπηρεσιών Υγείας- Εμπειρογνώμονας Ιατρικού Τουρισμού

Ποιες αλλαγές θα ισχύσουν στα ΑμεΑ με το νέο φορολογικό;

H άμεση σχέση του κατάγματος του ισχίου με την ανδρική οστεοπόρωση