Ιδιαίτερη ανησυχία έχει προκαλέσει στην παγκόσμια κοινότητα ο συσχετισμός του ιού Ζίκα, μιας νόσου γνωστής εδώ και δεκαετίες, με τη μικροκεφαλία στα έμβρυα -μια σοβαρή γενετική ανωμαλία που δεν θεραπεύεται.
Ήδη αρκετές χώρες της νότιας Αμερικής συστήνουν στις γυναίκες να αποφεύγουν τις εγκυμοσύνες ενώ οι ΗΠΑ εξέδωσαν ταξιδιωτικές οδηγίες, προειδοποιώντας για τον ιό. Ο ιός Ζίκα εμφανίστηκε τελευταία και στην Ευρώπη με κρούσματα σε Δανία, Βρετανία, Ιταλία, Ολλανδία, Πορτογαλία και Ελβετία. Κανένας από τους Ευρωπαίους ασθενείς, όμως, δεν ήταν εγκυμονούσα γυναίκα.
Ερωτήσεις και απαντήσεις για τον ιό Ζίκα
Τι είναι ο ιός Ζίκα;
Ανακαλύφθηκε το 1947 στην Ουγκάντα και είναι αρκετά συνηθισμένος στην Αφρική και την Ασία. Προέρχεται από την ίδια οικογένεια με τον δάγκειο πυρετό, τον ιό του Δυτικού Νείλου και τον κίτρινο πυρετό. Συνήθως προκαλεί ήπιο συμπτώματα, όπως πυρετό, μυϊκούς πόνους ή εξανθήματα.
Πώς μεταδίδεται;
Συνήθως από κουνούπια του γένους Aedes. Υπάρχουν και ορισμένες καταγεγραμμένες περιπτώσεις μεταφοράς του ιού από το ασιατικό κουνούπι τίγρης –το οποίο υπάρχει πλέον στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Σε δύο και μοναδικές περιπτώσεις, ο ζίκα μεταδόθηκε μέσω μετάγγισης αίματος και σεξουαλικής επαφής.
Υπάρχει εμβόλιο;
Όχι. Η επιστημονική κοινότητα μόλις ξεκίνησε να αναπτύσσει το εμβόλιο, μια διαδικασία που συνήθως παίρνει αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Ποιές χώρες θα πρέπει να αποφεύγουν οι έγκυες;
Ο ιός ζίκα εξαπλώνεται σε όλες τις περιοχές της βόρειας και νότιας Αμερικής, εκτός από τη Χιλή και τον Καναδά. Οι έγκυες καλό είναι να αποφεύγουν τα άσκοπα ταξίδια στην Καραϊβική, την κεντρική Αμερική, το Μεξικό, τη Νότια Αμεική και τα νησιά Σαμόα.
Ποιος είναι ο χρόνος επώασης του ζίκα;
Ο χρόνος επώασης του ζίκα είναι δύο με επτά ημέρες.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Πυρετός, πονοκέφαλος, ερυθρότητα στα μάτια, εξάνθημα, μυαλγίες και αρθραλγίες είναι ορισμένα από τα συμπτώματα που πρέπει να περιμένετε. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, είναι τόσο ήπια που δεν γίνονται καν αντιληπτά.
Πώς μπορώ να προστατευτώ;
Είναι εξαιρετικά δύσκολο να προστατευτεί κάποιος πλήρως από το τσίμπημα ενός κουνουπιού. Το ΚΕΕΛΠΝΟ συμβουλεύει όσους σκοπεύουν να ταξιδέψουν σε περιοχές όπου έχει εμφανιστεί ο ιός να φορούν ρούχα με μακριά μανίκια, φαρδιά παντελόνια, ψηλές κάλτσες και σε εξωτερικούς χώρους παπούτσια και καπέλο. Την ίδια ώρα, προτείνουν τη χρήση εντομοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρμα και φιδάκια, ταμπλέτες και σπρέι στους χώρους όπου σκοπεύουν να κοιμηθούν. Συστήνεται δε, και η χρήση κουνουπιέρας, που θα έχει ψεκαστεί με εντομοαπωθητικό.
Τι προκαλεί στα έμβρυα;
Ο ιός σχετίζεται με περιστατικά μικροκεφαλίας, μιας γενετικής ανωμαλίας που χαρακτηρίζεται από το μικρό μέγεθος του κρανίου και του εγκεφάλου. Τα ποσοστά της γενετικής αυτής ανωμαλίας έχουν αυξηθεί σημαντικά στη βόρεια Βραζιλία αλλά οι γιατροί δεν είναι ακόμα βέβαιοι αν αυτό οφείλεται αποκλειστικά στον ιό ή εάν υπάρχουν και κάποιου άλλοι επιβαρυντικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες. Μέχρι πρόσφατα, στη Βραζιλία καταγράφονταν περίπου 150 περιπτώσεις μικροκεφαλίας ετησίως. Σήμερα, οι αρχές της Βραζιλίας ερευνούν περίπου 4.000 περιπτώσεις.
Τι είναι η μικροκεφαλία;
Η μικροκεφαλία είναι μια σπάνια νευρολογική πάθηση στην οποία το κεφάλι του βρέφους είναι σημαντικά μικρότερο από τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας του. Τα παιδιά με μικροκεφαλία συχνά έχουν αναπτυξιακά ζητήματα. Δεν υπάρχει θεραπεία για την μικροκεφαλία, αλλά η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει την ενίσχυση της ανάπτυξης του παιδιού και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του.