Τα κύτταρα – κλειδί στον εγκέφαλο, βάσει των οποίων προσδιορίζεται ο κύκλος του κιρκάδιου ρυθμού, δηλαδή ο βιολογικός μας ρυθμός σε ένα 24ωρο, ανακαλύφθηκαν από τους επιστήμονες.
Ο κιρκάδιος ρυθμός, αποτελεί από την αρχαιότητα, ένα αντικείμενο παρατήρησης. Μια από τις πρωιμότερες περιγραφές ενός κιρκάδιου ρυθμού χρονολογείται στον 4ο αιώνα π.Χ., όταν ο Ανδροσθένης ο Θάσιος περιέγραψε τις ημερήσιες κινήσεις των φύλλων του ταμάρινθου. Η παρατήρηση ενός κιρκάδιου ρυθμού στους ανθρώπους αναφέρεται σε κινέζικα ιατρικά εγχειρίδια που χρονολογούνται περίπου στον 13ο αιώνα.
Οι καρκάδιοι ρυθμοί, όπως αποκαλύφθηκε λοιπόν, παράγονται από τον υπερχιασματικό πυρήνα (SCN) που βρίσκεται εντός του υποθαλάμου του εγκεφάλου. Μέχρι σήμερα ωστόσο, ερευνητές δεν ήταν σε θέση να εντοπίσουν ποια από τις πολλές χιλιάδες των νευρώνων στην περιοχή συμμετείχαν στον έλεγχο των μηχανισμών χρονομέτρησης του σώματος.
«Έχουμε διαπιστώσει ότι μια ομάδα από SCN νευρώνες που εκφράζουν ένα νευροπεπτίδιο που ονομάζεται νευρομεντίνη S (NMS) είναι ικανή και αναγκαία για τον έλεγχο των κιρκάδιων ρυθμούς», δήλωσε ο Δρ Joseph Takahashi, πρόεδρος της Νευροεπιστήμης στο Ιατρικό Ινστιτούτο Howard Hughes (HHMI) Ερευνητής στο UT Southwestern, ο οποίος κατέχει την Διακεκριμένη Έδρα Loyd Β Sands στις Νευροεπιστήμες.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Neuron, ανοίγουν το δρόμο για μελλοντικές θεραπείες των ασθενειών και των προβλημάτων που σχετίζονται με την κιρκάδια δυσλειτουργία, οι οποίες κυμαίνονται από το jet lag και διαταραχές του ύπνου σε νευρολογικά προβλήματα, όπως η νόσος του Alzheimer, καθώς και θέματα μεταβολισμού και ψυχιατρικών διαταραχών όπως είναι η κατάθλιψη.