Οι δορυφορικές εικόνες που έχουν την ικανότητα να συλλαμβάνουν τις βραχυπρόθεσμες μεταβολές στο μέγεθος του πληθυσμού των κοινοτήτων του αναπτυσσόμενου κόσμου, μπορούν να βοηθήσουν στις εκστρατείες εμβολιασμού, να επιτρέψουν την πληρέστερη κάλυψη και να βοηθήσουν στην πρόληψη της εκάστοτε νόσου. Μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής επιστήμονες από το Penn State έχει συνδυάσει δορυφορικές εικόνες, αρχεία εμβολιασμού εναντίον της ιλαράς και αναφορές διακυμάνσεων πληθυσμού, για να βοηθήσουν στη βελτίωση του εμβολιασμού για την καταπολέμηση των λοιμωδών εστιών της νόσου. Η έρευνα δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Scientific Reports.
“Η πρόσβαση σε εμβολιασμούς και άλλες προληπτικές υπηρεσίες υγείας, είναι περιορισμένη σε ένα μεγάλο μέρος του αναπτυσσόμενου κόσμου», δήλωσε ο Nita Bharti, επίκουρος καθηγητής βιολογίας στο Penn State. Και πρόσθεσε: «Η πρόσβαση στα εμβόλια δεν είναι στατική μέσα στο χρόνο. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση ανθρώπων σε μια περιοχή έχει δείξει στο παρελθόν ότι συσχετίζεται με τον κίνδυνο μετάδοσης της νόσου και το στοιχείο αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη στοχοθέτηση σε παρεμβάσεις που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία. Δηλαδή, εκμεταλλευόμενοι περιόδους υψηλής πυκνότητας ενός πληθυσμού, θα μπορούσαμε να προσφέρουμε αποτελεσματικότερη φροντίδα».
Οι ερευνητές μελέτησαν μια επιδημία Ιλαράς που είχε ξεσπάσει στη Νιγηρία και είχε ως αποτέλεσμα πάνω από 10.000 πάσχοντες και περίπου 400 θανάτους το 2003 και το 2004. Οι εκτιμήσεις του πληθυσμού που ήταν διαθέσιμες κατά το χρόνο της εκστρατείας εμβολιασμού για την καταπολέμηση της επιδημίας δεν συμπεριέλαβαν τις εποχικές μεταναστεύσεις στην περιοχή (Νιαμέι). Το κενό αυτό των πληροφοριών οδήγησε σε υποεκτίμηση του πληθυσμού στη Νιαμέι και ως εκ τούτου σε μια υπερεκτίμηση του ποσοστού των παιδιών που εμβολιάστηκαν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας. Η ομάδα χρησιμοποίησε δορυφορικές εικόνες της νύχτας στη Νιαμέι, για να εκτιμηθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια το μέγεθος του πληθυσμού κατά τη στιγμή της επιδημίας και να εκτιμήσει το ποσοστό του πληθυσμού που εμβολιάστηκε. Αναδρομικές εκτιμήσεις της ομάδας έδειξαν ότι τα αποτελέσματα ταιριάζουν πολύ περισσότερο στις πραγματικές μετρήσεις της κάλυψης της προληπτικής εκστρατείας εμβολιασμού. «Οι δορυφόροι είναι μια πολύ παλιά τεχνολογία σε σύγκριση με τα κινητά τηλέφωνα και τα social media. Αλλά τα στοιχεία που βασίζονται σε δορυφόρους είναι πολύ χρήσιμα, επειδή μπορούμε να κοιτάξουμε πίσω στο χρόνο και να αξιολογήσουμε τις τάσεις της ανθρώπινης κινητικότητας και κατανομής. Τα κινητά τηλέφωνα είναι μια συναρπαστική νέα τεχνολογία και έχουν μεγάλες δυνατότητες για τη δημόσια υγεία, αλλά ο ταχύς ρυθμός εξέλιξης τους δείχνει ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί σχετικά με την ερμηνεία των τάσεων» σημείωσε ο Nita Bharti.