της Νικολέτας Ντάμπου
Οι κλινικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη για να ελεγχθεί εάν η ραπαμυκίνη, ένα φάρμακο που έχει λειτουργήσει ως ανοσοκατασταλτικό εδώ και δεκαετίες, θα μπορούσε επίσης να θεραπεύσει τον καρκίνο και τον νευροεκφυλισμό. Οι επιστήμονες ενδιαφέρονται επίσης να διερευνήσουν τις αντιγηραντικές ιδιότητές της.
Οι επιστήμονες μπορεί να έχουν βρει αντικαταθλιπτικά και νευροπροστατευτικά οφέλη σε ένα υπάρχον ανοσοκατασταλτικό φάρμακο. Η ραπαμυκίνη παίρνει το όνομά της από το Rapa Nui, τον αυτόχθονο όρο για το νησί του Πάσχα. Στη δεκαετία του 1960, επιστήμονες πήγαν στο νησί αναζητώντας νέα αντιμικροβιακά. Διαπίστωσαν ότι το έδαφος του νησιού φιλοξενεί βακτήρια που περιέχουν “μια ένωση με αξιόλογες αντιμυκητιασικές, ανοσοκατασταλτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες”.
Για πολλά χρόνια, οι επιστήμονες έχουν πιστέψει ότι η ραπαμυκίνη ασκεί το μεγαλύτερο μέρος της επίδρασής της παρεμποδίζοντας τον κατάλληλο μηχανισμό στόχου της ραπαμυκίνης (mTOR). Ωστόσο, υποψιάστηκαν επίσης ότι το φάρμακο μπορεί να λειτουργήσει μέσω περισσότερων από αυτό το μονοπάτι σηματοδότησης κυττάρων. Τώρα, αποκαλύπτοντας ένα δεύτερο στόχο κυττάρων για τη ραπαμυκίνη, μια πρόσφατη μελέτη προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για το δυναμικό του φαρμάκου ως νευροπροστατευτικό, αντιγηραντικό παράγοντα.
Ο δεύτερος στόχος είναι μια πρωτεΐνη που ονομάζεται δυναμική υποδοχέα βλεννολιπίνης 1 (TRPML1). Η στόχευση του TRPML1 φαίνεται να ενθαρρύνει μια διαδικασία ανακύκλωσης που εμποδίζει τα κύτταρα να φράξουν τα απορρίμματα και τις ελαττωματικές πρωτεΐνες. Η συσσώρευση ελαττωματικών πρωτεϊνών στα κύτταρα αποτελεί χαρακτηριστικό της γήρανσης. Είναι επίσης χαρακτηριστικό γνώρισμα των νόσων του Alzheimer, Parkinson και άλλων νευροεκφυλιστικών ασθενειών.
Η μελέτη είναι το έργο των ερευνητών του Πανεπιστημίου του Michigan στην Ann Arbor και του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Zhejiang στην Κίνα. Αναφέρουν τα ευρήματά τους σε μια πρόσφατη δημοσίευση της βιολογίας του PLOS . Ο κύριος ερευνητής της μελέτης είναι ο Haoxing Xu, ο οποίος επιβλέπει εργαστήριο στο Τμήμα Μοριακής, Κυτταρικής και Αναπτυξιακής Βιολογίας, στο Πανεπιστήμιο του Michigan. “Η ταυτοποίηση ενός νέου στόχου της ραπαμυκίνης προσφέρει μια εικόνα για την ανάπτυξη της επόμενης γενιάς ραπαμυκίνης, η οποία θα έχει πιο συγκεκριμένη επίδραση στη νευροεκφυλιστική νόσο”, λέει ο συγγραφέας της μελέτης Wei Chen, ο οποίος εργάζεται στο εργαστήριο του Xu.