Σχεδόν όλοι οι άνθρωποι αναφέρουν συχνά πυκνά πως όταν τους παίρνει ο ύπνος, είτε στο κρεβάτι είτε στον καναπέ είτε σε μια θέση λεωφορείου, νιώθουν να τραντάζονται και ξυπνούν απότομα.
Συχνά περιγράφουν αυτό που νιώθουν ως ένα ηλεκτρικό σοκ ή αίσθηση ότι πέφτουν από μεγάλο ύψος και αυτό τους κάνει να τιναχτούν από το κρεβάτι. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται υπνικός ή υπναγωγικός σπασμός και χαρακτηρίζεται από ακούσιες μυϊκές συσπάσεις που είναι πολύ κοινές και απόλυτα αβλαβείς.
Οι επιστήμονες δεν έχουν αποσαφηνίσει πλήρως τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν κοιμόμαστε, αλλά αυτά τα «τινάγματα» εικάζουν πως είναι αποτέλεσμα της χαλάρωσης του νευρικού συστήματος, καθώς το σώμα μπαίνει σε κατάσταση «αναστολής λειτουργίας». Υπάρχει και η θεωρία που υποστηρίζει πως ο εγκέφαλος μπερδεύει την χαλάρωση με την αρχέγονη αίσθηση που προκαλείται στα πρωτεύοντα θηλαστικά όταν πέφτουν από κάποιο δέντρο, κάτι που προκαλεί εγρήγορση (σπασμό).
Ο Dr. W. Christopher Winter από το νοσοκομείο Martha Jefferson στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ υποστηρίζει: «Συμβαίνει συνήθως όταν πέφτουμε για ύπνο κουρασμένοι, άυπνοι ή στρεσαρισμένοι. Ο εγκέφαλος εισέρχεται στις φάσεις ύπνου πιο επιθετικά, όμως το σώμα μας δεν έχει προλάβει να “εγκλιματιστεί”».
Ο υπναγωγικός σπασμός στατιστικά συμβαίνει πιο συχνά, όταν έχετε αυξημένο στρες, ή αν σας λείπει ύπνος γενικά, ή αν είχατε ασκηθείτε λίγο πριν πέσετε για ύπνος, ή αν έχετε αυξημένα επίπεδα καφεΐνης ακόμα στον οργανισμό σας, όταν ξαπλώνετε για να κοιμηθείτε. Οι υπνικοί σπασμοί γίνονται αντιληπτοί 1 με 2 φορές το βράδυ.