Ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης και των ψηφιακών δεδομένων υγείας στον τρόπο με τον οποίο μελετάται, διαγιγνώσκεται και αντιμετωπίζεται ο καρκίνος αναδεικνύεται μέσα από μια νέα επιστημονική δημοσίευση στο περιοδικό Cancer Research. Το έργο είναι αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ κορυφαίων πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων των ΗΠΑ και έχει ως επικεφαλής τον Έλληνα ερευνητή Dr. Σπυρίδωνα Μπάκα, αναπληρωτή καθηγητή και επικεφαλής τομέα στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα.
Σύμφωνα με τον Dr. Μπάκα, η πληροφορική και η τεχνητή νοημοσύνη (AI) αξιοποιούνται πλέον σε κάθε πτυχή των κλινικών δεδομένων των ασθενών με καρκίνο – από τις ιατρικές απεικονίσεις και τα ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία έως τα αιματολογικά αποτελέσματα και τη μοριακή ανάλυση. Στόχος είναι η επιτάχυνση των διαγνώσεων και η βελτίωση της ακρίβειας στις θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Η τεχνολογία βλέπει εκεί που δεν φτάνει το ανθρώπινο μάτι
Τα μοντέλα AI έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύουν καρκινικά κύτταρα σε ιστολογικά δείγματα που είναι δυσδιάκριτα ακόμη και για τον πιο έμπειρο παθολογοανατόμο. Παράλληλα, μπορούν να αναλύουν τεράστιους όγκους δεδομένων από βάσεις πληροφοριών με ασύγκριτη ταχύτητα και να εντοπίζουν πρότυπα που ξεφεύγουν από την ανθρώπινη αντίληψη. Ωστόσο, όπως τονίζει ο Dr. Μπάκας, οι ογκολόγοι και οι ερευνητές παραμένουν απαραίτητοι: «Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να επιταχύνει τη διαλογή γνωστών περιστατικών, αλλά ο ρόλος του γιατρού είναι κρίσιμος για τη διαχείριση σπάνιων περιπτώσεων, που συχνά δεν έχουν εκπροσωπηθεί επαρκώς κατά την εκπαίδευση των αλγορίθμων.»
Αναγκαίες οι προδιαγραφές και η εξέλιξη των βάσεων δεδομένων
Η μελέτη επισημαίνει την ανάγκη δημιουργίας τυποποιημένων μεθοδολογιών για τη χρήση των συστημάτων πληροφορικής στην ογκολογία. Παράλληλα, απαιτείται επέκταση και εμπλουτισμός των βάσεων δεδομένων για πιο ολοκληρωμένη εκπαίδευση των μοντέλων AI, καθώς και η ανάπτυξη νέων λογισμικών που θα προσφέρουν στους ερευνητές εύκολη και ασφαλή πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες.
Σύμπραξη κορυφαίων ιδρυμάτων για το μέλλον της εξατομικευμένης θεραπείας
Η ομάδα του Dr. Μπάκα περιλάμβανε σχεδόν είκοσι ερευνητές από πανεπιστήμια όπως το Johns Hopkins, το Harvard και το University of Maryland. Η επικεφαλής συγγραφέας του άρθρου, Dr. Kathleen Noller, από το Ινστιτούτο Γονιδιωματικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, δηλώνει: «Η Πληροφορική του Καρκίνου αποτελεί ταχέως αναπτυσσόμενο πεδίο, καθώς διαχειριζόμαστε όλο και πιο σύνθετα και πολυδιάστατα δεδομένα. Αυτή η μελέτη παρουσιάζει σύγχρονες μεθόδους στη βιολογία του καρκίνου, αναδεικνύοντας τόσο τα οφέλη όσο και τα σημεία προς βελτίωση.»
Προοπτικές για την επόμενη μέρα στην ογκολογία
Η τεχνολογία ανοίγει τον δρόμο για προγνωστική και εξατομικευμένη θεραπεία, μειώνοντας τον χρόνο διάγνωσης και αυξάνοντας την ακρίβεια στην επιλογή θεραπευτικών σχημάτων. Όμως, όπως καταλήγουν οι ερευνητές, η επιτυχία εξαρτάται από τη σωστή ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στα υπάρχοντα κλινικά συστήματα και από τη διαρκή παρουσία και κρίση του ανθρώπινου παράγοντα. Η συνεργασία της τεχνητής νοημοσύνης με την ιατρική επιστήμη φέρνει επανάσταση στη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου. Όμως η τεχνολογία δεν υποκαθιστά τον γιατρό – τον ενισχύει, οδηγώντας την ογκολογία σε μια νέα εποχή ακριβείας και ταχύτητας.
