Η συμπεριφοριστική θεραπεία, μία από τις παρεμβάσεις που χρησιμοποιούνται για το ΔΕΠΥ, ενθαρρύνει τις θετικές συνέπειες των θετικών συμπεριφορών. Οι ανταμοιβές μπορεί να είναι κοινωνικές (τρυφερότητα, έπαινος) και υλικές (γλυκά, παιχνίδια ή άλλα πράγματα). Τα υλικά μπορούν να συνδυαστούν με κοινωνικές ανταμοιβές.
ΔΕΠΥ Παιδιά: Στα παιδιά που εμφανίζουν Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας ΔΕΠΥ, η παρορμητικότητα μπορεί να παρουσιαστεί με πολλούς τρόπους. Μπορεί να σκαρφαλώνουν σε αντικείμενα και να πέφτουν. Να τρέχουν χωρίς προσοχή και να κινδυνεύουν. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ επίσης παρουσιάζουν ξεσπάσματα, που μπορεί να είναι υπερβολικά και να περιλαμβάνουν κλάμα, φωνές και εκρήξεις θυμού.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους τα παιδιά έχουν τέτοια ξεσπάσματα. Δυσκολεύονται να διαχειριστούν τις παρορμήσεις τους, οπότε και δεν τους είναι εύκολο να καθυστερήσουν τις ανάγκες τους ή να ακούσουν τη λέξη «αργότερα». Άλλωστε, ως παιδιά δεν έχουν ακόμα μάθει να διαχειρίζονται αυτά τα συναισθήματα και να τα εκφράζουν σωστά.
Οι γονείς συχνά πανικοβάλλονται σε τέτοιες καταστάσεις, αφού δεν ξέρουν τι να κάνουν, ειδικά αν αυτό το ξέσπασμα γίνεται σε δημόσιο χώρο. Κάποιοι γονείς αντιδρούν έντονα τιμωρώντας τα παιδιά αυτά, θυμώνοντας και φωνάζοντας ή απλώς ενδίδοντας στα θέλω τους συνεχώς. Υπάρχουν όμως ορισμένοι τρόποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά.
Βρίσκουμε το ερέθισμα που πυροδότησε το ξέσπασμα
Αναζητήστε τι θα μπορούσε να έχει πυροδοτήσει τη συμπεριφορά του. Με αυτό τον τρόπο, μπορείτε να αντιστρέψετε γρήγορα την κατάσταση. Μήπως πεινάει; Είναι κουρασμένο; Πρόκειται για ένα πολύ καλό εργαλείο για την αντιμετώπιση του ξεσπάσματος.
Εξηγούμε εκ των προτέρων τις συνέπειες
Πριν ξεκινήσει ένα ξέσπασμα, μιλήστε στο παιδί σας για τις αρνητικές συνέπειες των κακών συμπεριφορών. Να είστε συγκεκριμένοι και όχι ασαφείς. Αντί να πείτε: «Αν δεν παίξεις καλά, θα χάσεις τα παιχνίδια σου», καλύτερο είναι το «Αν πετάξει ξανά το φορτηγάκι σου, τότε θα αναγκαστώ να σου το πάρω». Πριν όντως το κάνετε, προειδοποιήστε πρώτα με το «αν-τότε». Αυτό μπορεί να μη λειτουργήσει για όλα τα παιδιά, αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι έχετε ένα σχέδιο.
Μιλάμε στο παιδί και το ενθαρρύνουμε να κάνει το ίδιο
Μιλάμε ήρεμα και ήσυχα και τα βοηθάμε να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους. Δείξτε τους ότι αντιλαμβάνεστε πόσο δύσκολο είναι αυτό που περνούν. Θέλουν να γνωρίζουν ότι τα ακούτε. Χαμηλώστε στο επίπεδο του παιδιού και έχετε οπτική επαφή. Με ήρεμη φωνή, πείτε του: «Ξέρω ότι απογοητεύτηκες που δεν πήρες το παιχνίδι που ήθελες».
Η προσπάθεια του περισπασμού
Για τα μικρότερα παιδιά, ο περισπασμός μπορεί να λειτουργήσει. Η διακοπή της συμπεριφοράς ανακατευθύνει την προσοχή του παιδιού σε κάτι άλλο. Αν το ξέσπασμα συμβεί σε ένα εστιατόριο, δώστε του μαρκαδόρους ή ένα μικρό παιχνίδι.
Παρέχουμε υπενθυμίσεις
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ δυσκολεύονται αρκετά στις μεταβάσεις. Αν πρέπει ξαφνικά να σταματήσουν να παίζουν για να κάτσουν στο τραπέζι για το δείπνο, αυτό μπορεί να προκαλέσει ξέσπασμα. Εδώ είναι που οι υπενθυμίσεις μπορούν να λειτουργήσουν. Υπενθυμίστε σε διάστημα 30, 15, 10 και 5 λεπτών ότι σε λίγη ώρα το δείπνο θα είναι έτοιμο.
Ανταμείβουμε το παιδί για τη θετική συμπεριφορά
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ ανταποκρίνονται καλά στη θετική ενίσχυση ή στις ανταμοιβές. Η συμπεριφοριστική θεραπεία, μία από τις παρεμβάσεις που χρησιμοποιούνται για το ΔΕΠΥ, ενθαρρύνει τις θετικές συνέπειες των θετικών συμπεριφορών. Οι ανταμοιβές μπορεί να είναι κοινωνικές (τρυφερότητα, έπαινος) και υλικές (γλυκά, παιχνίδια ή άλλα πράγματα). Τα υλικά μπορούν να συνδυαστούν με κοινωνικές ανταμοιβές.
Όταν χρησιμοποιούμε ένα σύστημα ανταμοιβής, σχεδιάζουμε ποιες συμπεριφορές θα ανταμείβονται και το επικοινωνούμε ξεκάθαρα στο παιδί. Μπορούμε ακόμα και να φτιάξουμε ένα σχεδιάγραμμα για να μπορεί το παιδί όποτε θέλει να το βλέπει. Είναι σημαντικό αυτές οι τακτικές να μην είναι απρόβλεπτες.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
