ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
Θεοδώρα Ψαλτοπούλου στο healthweb.gr : Περιμένουμε έξαρση για τον ιό της γρίπης τους χειμωνιάτικους μήνες. Στη χώρα μας δυστυχώς μπορεί να έχουμε μέχρι και 100 θανάτους στους επόμενους μήνες.
Σήμερα στην διαδικτυακή εκπομπή Opinion Health του healthweb.gr η Νικολέτα Ντάμπου ασχολείται με τις φθινοπωρινές ιώσεις, καθώς διανύουμε τον τρίτο και τελευταίο μήνα του φθινοπώρου, τον Νοέμβριο. Τέτοια εποχή κυριαρχούν συμπτώματα όπως καταρροή, βήχας, πυρετός, κόπωση, μυαλγίεςκαι ατονία. Πρόκειται για συμπτώματα που δεν αφορούν μία λοίμωξη, αφορούν τουλάχιστον 3 που είναι σε έξαρση αυτή την εποχή, τη λοίμωξη και τον ιό RSV, τη γρίπη, τον COVID-19 αλλά και τη μολυσματική ασθένεια της ευλογιάς των πιθήκων – mpox. Για όλα αυτά θα μας ενημερώσει η κυρία Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, η οποία είναι Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ.
Ψαλτοπούλου : Πράγματι ο Νοέμβριος είναι μήνας που πρέπει να προετοιμαστούμε για τις λοιμώξεις που θα έχουμε τους χειμερινούς μήνες και γι’ αυτό παραδοσιακά ο Οκτώβριος και ο Νοέμβριος είναι οι μήνες που κάνουμε το αντιγριπικό εμβόλιο. Έχετε δίκιο στο ότι περιμένουμε έξαρση για τον ιό της γρίπης τους χειμωνιάτικους μήνες. Στη χώρα μας δυστυχώς μπορεί να έχουμε μέχρι και 100 θανάτους στους επόμενους μήνες και γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό οι ομάδες που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αλλά και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών στη χώρα μας έχουν συστήσει να κάνουν το αντιγριπικό εμβόλιο. Ποιες είναι οι ομάδες αυτές; Είναι άτομα άνω των 60 ετών και παιδιά μέχρι 5 ετών και άτομα από 5 έως 60 ετών που έχουν προδιαθεσικούς παράγοντες υγείας – έχουν κάποια συνοδά συμπτώματα και νοσήματα, τα οποία προδιαθέτουν σε σοβαρή λοίμωξη από τον ιό της γρίπης.
Σε όλες αυτές τις ιώσεις που κυκλοφορούν πιστεύετε ότι είναι η πιο «επιβαρυντική» για την υγεία και απειλητική, τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά;
Είναι πολύ σημαντική η ερώτησή σας. Όπως είπαμε, αρχίσαμε από τον ιό της γρίπης μια και είθισται να εμβολιαζόμαστε αυτούς τους μήνες. Παραμένει, όμως, παρόλο που το έχουμε συνηθίσει πλέον στη ζωή μας, η νόσηση και η πιθανότητα θανάτου από τον κορωνοϊό. Κάθε εβδομάδα υπάρχει το δελτίο από τον ΕΟΔΥ, όπου μπορεί να έχουμε 15-20-30 θανάτους από τον κορωνοϊό. Ποιοι κινδυνεύουν, ποιοι μπαίνουν στα νοσοκομεία και κινδυνεύουν περισσότερο να πεθάνουν; Άτομα άνω των 60, 70, 80 ή 90 ετών και άτομα με προβλήματα υγείας. Επομένως, γι’ αυτές τις κατηγορίες ατόμων έχουμε τη δυνατότητα του εμβολιασμού για τον κορωνοϊό που είναι πολύ σημαντικό, γιατί ελαχιστοποιούν την πιθανότητα να χάσουν τη ζωή τους αυτά τα άτομα ή να νοσήσουν βαριά.
Πέρα από τον κορωνοϊό, ποιες άλλες ιώσεις που κυκλοφορούν αυτή την στιγμή σας ανησυχούν;
Αναφέρατε πολύ σωστά και τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV) και είναι πολύ σημαντικό, μιας και από φέτος έχουμε τη δυνατότητα του εμβολιασμού κατά την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, ειδικά για τα άτομα άνω των 75 ετών. Επομένως και αυτός ο ιός δημιουργεί πρόβλημα, αλλά μην ξεχνάμε ότι έχουμε δυστυχώς λοιμώξεις ή από το αναπνευστικό ή από το γαστρεντερικό. Και δεν μιλάμε μόνο για τους ιούς, όπως μιλήσαμε μέχρι τώρα. Για παράδειγμα, έχουμε ισχυρή σύσταση να κάνουμε το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο, καθώς η πνευμονιοκοκϊκή λοίμωξη στις ηλικίες άνω των 60-70 ετών είναι μία πολύ σοβαρή νόσηση, που μπορεί να οδηγήσει στο νοσοκομείο ή και σε θάνατο.
Κυρία Ψαλτοπούλου, βλέπουμε ότι εμφανίστηκε πάλι η ευλογιά των πιθήκων (mpox), μία σπάνια ιογενής νόσος. Πόσο πρέπει να ανησυχούμε;
Σωστά, μιλάμε για την ευλογία των πιθήκων – mpox λέγεται πλέον. Αλλά νομίζω ότι μπορούμε πλέον να το θυμίσουμε περισσότερο στον κόσμο με τη λέξη «ευλογία των πιθήκων», όπως σωστά κάνατε. Μπορεί να είναι ο κίνδυνος πολύ χαμηλός αυτή τη στιγμή ακόμα στην Ευρώπη, αλλά είναι σημαντικό για όλους να είναι ενημερωμένοι. Για παράδειγμα πριν από μία εβδομάδα 3 περιστατικά εμφανίστηκαν στο Λονδίνο για πρώτη φορά, μετά από το 2022 που είχε παρατηρηθεί η προηγούμενη επιδημία, και τώρα μιλάμε για έναν φυλογενετικό κλάδο στην ευλογία των πιθήκων, ο οποίος δεν μεταδίδεται μόνο με τη σεξουαλική επαφή.
Μεταδίδεται και με τη στενή επαφή και μέσω μολυσμένων κλινοσκεπασμάτων και μέσα στην οικογένεια και μπορεί να προσβληθούν άτομα οποιουδήποτε φύλου και παιδιά. Αντίστοιχη εικόνα έχουμε στην Αφρική που υπάρχει προφανώς μεγαλύτερη τοπική επιδημία. Το περιστατικά αυτά ήρθαν στο Λονδίνο από μετάβαση σε ταξίδι στην Αφρική. Επομένως είναι πολύ σημαντικό σε περίπτωση που βλέπουμε ότι έχουμε πυρετό ή έχουμε ένα εξάνθημα στο σώμα μας, το οποίο αυξάνεται και πηγαίνει σε άλλα μέρη του σώματος και γίνεται πιο σοβαρό, να πάμε στον Δερματολόγο μας ή στον Παθολόγο μας να διαφοροδιαγνώσει αυτές τις δερματικές αλλοιώσεις και να αποκλείσει ή να επιβεβαιώσει διάφορα νοσήματα, τα οποία μπορεί να έχουν και δερματική επιβάρυνση και η ευλογία των πιθήκων είναι ένα τέτοιο νόσημα.
Άρα η ευλογιά των πιθήκων δείχνει με το σύμπτωμα του εξανθήματος. Εκτός από την σεξουαλική επαφή, ποιος άλλος είπατε ότι είναι ο τρόπος μετάδοσης;
Η στενή δερματική επαφή, όπως και τα μολυσμένα αντικείμενα. Επίσης η αναπνοή μπορεί να συμβεί και να έχουμε συμπτώματα. Σίγουρα στην ουσία αυτά τα άτομα Χρειάζεται να απομονωθούν για μερικές εβδομάδες μέχρι να υφεθεί η συμπτωματολογία και να εξαφανιστούν τα δερματικά εξανθήματα.
Ναι, αλλά όταν είναι κάποιος ο οποίος ακόμη δεν έχει διαγνωστεί και είμαι εγώ μέσα στο αεροπλάνο, μπορώ από τον διπλανό μου να κολλήσω ευλογιά των πιθήκων;
Κοιτάξτε, θέλει μία στενή δερματική επαφή, που νομίζω ότι δεν υπάρχει τέτοια πιθανότητα. Μέσα σε ένα σπίτι μπορεί να συμβεί αυτό.
Πάντως κυρία Ψαλτοπούλου τώρα τον Νοέμβριο, όπως μας λένε και οι παιδίατροι, επικρατούν στα παιδιά γαστρεντερίτιδα, ρινοφαρυγγίτιδες και ο Covid. Οι γονείς πώς πρέπει να το αντιμετωπίζουν; Τι πρέπει να προσέχουν;
Είναι σημαντική η στενή συνεργασία με τον παιδίατρο, ο οποίος θα ζητήσει διαγνωστικές εξετάσεις. Μπορεί να χρειαστεί strep test, να δει το παιδί και την κλινική του εικόνα, να βλέπει την πορεία του έτσι ώστε να αποφασίσει αν χρειάζεται αντιβίωση. Αν είναι μία ιογενής λοίμωξη. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν δίνουμε αντιβιώσεις. Επομένως όλη αυτή η επαφή με τα εξωτερικά ιατρεία των παιδιατρικών νοσοκομείων και ιδιωτικά, είτε δημόσια με τους παιδιάτρους είναι πάρα πολύ σημαντική.
Οι ιώσεις που δεν είναι και λίγες κυρία Ψαλτοπούλου, όπως προαναφέραμε, οι οποίες επικρατούν πώς βλέπετε να εξελίσσονται προς τα Χριστούγεννα; Έχουμε εκδηλώσεις, έχουμε πιο συχνές επαφές. Πώς θα εξελιχθούν αυτές οι ιώσεις ή κάποιες νόσοι;
Κοιτάξτε πάντοτε έχουμε επιβάρυνση τους χειμωνιάτικους μήνες που έχουμε και πολύ μεγαλύτερο συγχρωτισμό. Από κει και πέρα, έχει σημασία τι προβλήματα υγείας έχουμε, τι ηλικία είμαστε. Η ανοσογήρανση και η ανοσοανεπάρκεια από άλλα προβλήματα υγείας μπορεί να μας οδηγήσει σε σοβαρή νόσηση. Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες ανθρώπων που πρέπει να προσέχουν περισσότερο. Παρ’ όλη βέβαια αυτή τη συζήτηση που κάνουμε για τις λοιμώξεις, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στις δυτικές χώρες, όπως και στη χώρα μας, οι βασικές αιτίες θανάτου και νοσηρότητας είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, δηλαδή η στεφανιαία νόσος και τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, και ο καρκίνος.
Επομένως, μαζί με τις λοιμώξεις που αυτές θέλουν μία οργάνωση και ο εμβολιασμός, όπως και η γρήγορη διάγνωση των λοιμώξεων, έτσι ώστε να λάβουμε την σωστή αντιμετώπιση, είναι πολύ σημαντικά βήματα σε συνεργασία με τον παθολόγο μας και τον παιδίατρο μας, είναι πολύ σημαντικό στο να παρακολουθήσουμε και τους υπόλοιπους προδιαθεσικούς παράγοντες κινδύνου. Να μην καπνίζουμε, να προσέχουμε τη διατροφή μας, να μην παίρνουμε παραπάνω κιλά, να αντιμετωπίσουμε την παχυσαρκία, να μην υπερκαταναλώνουμε αλκοόλ. Όλα αυτά να τα προσέχουμε, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε την υγεία μας και από τα χρόνια μη μεταδοτικά νοσήματα, όπως προσπαθούμε και από τα μεταδοτικά νοσήματα.
Η γρίπη μαζί με τον Covid συνυπάρχουν ακόμη κυρία Ψαλτοπούλου στην κοινότητα στην Ελλάδα;
Σίγουρα και τώρα και παντού. Είναι μέρος των χειμωνιάτικων εβδομάδων μας ότι θα συνυπάρχουν και ο εμβολιασμός γι’ αυτό συστήνεται σε ειδικές κατηγορίες, έτσι ώστε να μην πεθαίνει ιδεατά κανένας γύρω μας, ο οποίος μπορεί να νοσήσει βαριά. Επομένως εκείνοι που κινδυνεύουν περισσότερο χρειάζεται να ανατρέξουν στις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών – συνήθως τα άτομα άνω των 60 ετών και τα άτομα που έχουν σοβαρά νοσήματα υγείας. Με τον εμβολιασμό διασφαλίζουμε την υγεία των γύρω μας, ειδικά των πιο αδύναμων με τα προβλήματα υγείας. Εάν νοσήσει κάποιος είναι πολύ σημαντική επαφή με του παθολόγου με το γενικό γιατρό ή με άλλους γιατρούς, έτσι ώστε να έχουμε γρήγορη διάγνωση και αποτελεσματική αντιμετώπιση – είτε με αντιβιώσεις, εάν μιλάμε για λοιμώξεις, είτε με αντιικά φάρμακα, εάν μιλάμε ιώσεις.
Το ότι μπορεί κάποιος για παράδειγμα να εμβολιαστεί για τη γρίπη, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα κολλήσει γρίπη;
Σωστά, έχετε απόλυτο δίκιο. Δεν έχει τόσο μεγάλη αποτελεσματικότητα το εμβόλιο της γρίπης όσο το εμβόλιο του κορωνοϊού. Παρ’ όλα αυτά μειώνεται η πιθανότητα για σοβαρή νόσηση. Όμως, όπως είπαμε, εάν εμφανίσουμε συμπτωματολογία, όσο γρηγορότερα πάμε στον γιατρό, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να μας δώσει αυτή την αγωγή, η οποία θα μας οδηγήσει σε πιο ελαφριά συμπτωματολογία.
Ναι, μπορεί να εμφανίσει οποιοσδήποτε πνευμονία. Υπάρχουν και υγιή άτομα τα οποία νοσούν από ιογενή πνευμονία ή από βακτηριακή πνευμονία. Υπάρχει ο κατάλληλος εμβολιασμός, όπως είπαμε ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου και γενικά όσο μεγαλύτερη η ηλικία ή αν υπάρχουν και άλλα προβλήματα υγείας, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα για σοβαρή νόσηση. Επομένως και εδώ έχουμε συμπτώματα όπως εμπύρετο, όπως συμπτώματα από το κατώτερο αναπνευστικό. Είναι συμπτωματολογία που μας οδηγεί κατευθείαν στο γιατρό στον Πνευμονολόγος, στον παθολόγο, στο γενικό γιατρό. Μπορείτε να πάμε και να έχουμε συμπτωματολογία και από την καρδιά ή από άλλα όργανα του σώματος. Μπορεί να χρειάζεται να κάνουμε ακτινογραφία, να έχουμε την κλινική εξέταση από το γιατρό μας για να μας δώσει την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση.
Κυρία Ψαλτοπούλου με τα πρώτα συμπτώματα, όπως έντονο βήχα, οι περισσότεροι άνθρωποι πηγαίνουν σε έναν Γενικό Ιατρό ή έναν Παθολόγο. Εάν η κατάσταση κάποιου ασθενή όμως επιδεινώνεται, θα πρέπει να πάει και σε Πνευμονολόγο.
Βεβαίως, μπορεί είτε άμεσα να πάει σε Πνευμονολόγο, είτε μπορεί να πάει πρώτα σε Παθολόγο ή σε Γενικό Ιατρό και στη συνέχεια. Όλα αυτά εξαρτώνται και από το μέρος που βρίσκεται κάποιος και από τη διαθεσιμότητα των γιατρών. Κατεξοχήν βεβαίως κοι Πνευμονολόγοι εξειδικεύονται για όλες αυτές τις λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Δώστε μας κάποιες συμβουλές για το κοινό μας. Τι θα πρέπει να προσέξουν για να αποφύγουν τις ιώσεις και τις μολυσματικές ασθένειες, οι οποίες κυκλοφορούν στην κοινότητα;
Καταρχήν δεν χρειάζεται μεγάλος συγχρωτισμός σε κλειστούς χώρους. Δεύτερον, σε περίπτωση που έχουμε προβλήματα υγείας είτε μεγάλη ηλικία και πρέπει να βρεθούμε σε κλειστό χώρο με συγχρωτισμό, είναι καλύτερη η χρήση μάσκας, ως η πιο φθηνή και χωρίς να παρεμβαίνει στο σώμα μας και ασφαλής κίνηση. Εάν εμφανίσουμε οποιοδήποτε σύμπτωμα, είναι πολύ σημαντικό να πάμε κατευθείαν στο γιατρό. Παρακολουθούμε τις οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, που αλλάζουν κάθε χρόνο ανάλογα με τις συστάσεις για τον ιό της γρίπης, τον Covid, τον Πνευμονιόκοκκο αλλά και όλη την εμβολιαστική κάλυψη που πρέπει να έχουμε και σίγουρα η γρήγορη αντιμετώπιση μας οδηγεί σε μεγαλύτερη πιθανότητα για πλήρη ίαση.
Η υγιεινή διατροφή, η άσκηση και ο ικανοποιητικός ύπνος βοηθάει;
Σίγουρα ο τρόπος ζωής παίζει γενικά ρόλο στο εάν έχουμε και ευπάθεια σε λοιμώξεις. Όμως οφείλεται και στις δικές μας αποφάσεις, όπως για παράδειγμα κάπνισμα, υπερβαρότητα. Παρ’ όλα αυτά ο εμβολιασμός είναι πολύ σημαντικό στοιχείο το οποίο θα ενδυναμώσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και θα το προετοιμάσει σε μία τέτοια λοίμωξη.
Το κάπνισμα που αναφέρατε και εσείς κυρία Ψαλτοπούλου μέσα στο σπίτι ευθύνεται για τις ιώσεις των παιδιών;
Πολύ σημαντική ερώτηση, από την άποψη ότι το κάπνισμα, αν και θα είναι παθητικό, αυξάνει την πιθανότητα για νοσήματα από το αναπνευστικό σε παιδιά, σε εφήβους και ενήλικες. Επομένως, είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να το αποφεύγουμε στο σπίτι για να προστατεύσουμε όσους άλλους δεν καπνίζουν. Καλό είναι να το κόψουμε και εμείς ώστε να ελαχιστοποιήσουμε και εμείς την πιθανότητα για διάφορα νοσήματα.
Σωστά. Η ίωση κυρία Ψαλτοπούλου αντιμετωπίζεται με αντιβίωση; Είναι αλήθεια η μύθος;
Η ίωση δεν αντιμετωπίζεται με αντιβίωση. Νομίζω ότι το ρωτάτε προφανώς αυτό για να το υπογραμμίσουμε στους τηλεθεατές. Επομένως μια βακτηριακή λοιμωξη αντιμετωπίζεται με αντιβίωση. Είναι σημαντικό όμως τη διάγνωση να την βγάλει ο γιατρός μας, έτσι ώστε να μας δώσει την κατάλληλη αντιμετώπιση. Είναι πολύ δύσκολο να γίνουμε εμείς γιατροί και να διαγνώσουμε τι έχουμε. Είναι πολύ καλό να πάμε σε ένα γιατρό που θα μας εξετάσει και θα μας δώσει την κατάλληλη θεραπεία.
Ακριβώς, γιατί υπάρχει και η νοοτροπία: «Μόλις αισθανθώ ότι έχω ίωση, παίρνω μόνος μου αντιβίωση». Γι’ αυτό το λέω πιο πολύ.
Ναι, είναι πολύ επικίνδυνο γιατί οδηγεί σε ανθεκτικότητα των μικροβίων και δεν σημαίνει ότι μας κάνει καλό.
Οι ιοί βρίσκονται παντού ή μόνο μέσα στον οργανισμό ενός ανθρώπου που νοσεί;
Μπορεί να βρίσκονται και σε άψυχα αντικείμενα – ιοί και βακτήρια και μύκητες. Επομένως είναι πολύ σημαντική η απολύμανση των κοινών χώρων, καθώς και το πλύσιμο των χεριών είναι πολύ σημαντικό έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα μικρόβια, τα οποία κουβαλάμε και τα οποία μετά ασυναίσθητα μπορεί με κινήσεις που κάνουμε να τα μεταφέρουμε στο πρόσωπό μας πιάνοντας το στόμα, τα μάτια ή τη μύτη μας και επομένως να μπαίνουν μετά μέσα στον οργανισμό μας.
Άρα και όλοι οι τρόποι προφύλαξης που μάθαμε εμείς οι πολίτες κυρία Ψαλτοπούλου την περίοδο της καραντίνας είναι χρήσιμοι, σωστά;
Σωστά. Κοιτάξτε, έχουμε τελειώσει την περίοδο της πανδημίας. Επομένως δεν χρειάζεται όπως χρειαζόταν. Πάντως είναι ένα σημαντικό μάθημα που πήραμε έτσι ώστε να βρίσκουμε έναν εύκολο τρόπο να προστατεύουμε τους πιο αδύναμους γύρω μας, τους πιο μεγάλους σε ηλικία, για να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα να νοσήσουν. Μάθαμε από την πανδημία και είναι πολύ σημαντικό να ελαχιστοποιήσουμε τις εισαγωγές στα νοσοκομεία και τους θανάτους από λοιμώξεις.
Πολύ ωραία κυρία Ψαλτοπούλου, σας ευχαριστούμε πάρα πολύ. Κλείνοντας θέλετε κάτι να προσθέσετε;
Είναι σημαντικό το ότι μπαίνετε σε μία διαδικασία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Πολλές φορές θεωρούμε ότι γνωρίζουμε κάποια πράγματα, δεν τα προτεραιοποιούμε στην καθημερινότητά μας. Επομένως είναι πολύ σημαντικό να τα ακούμε άλλη μία φορά και όσο πιο καλά ακολουθούμε τις οδηγίες των ειδικών – στην συγκεκριμένη περίπτωση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και του ΕΟΔΥ, οι οποίοι έχουν μία γενικότερη εικόνα για τις λοιμώξεις που έχουμε τώρα ή που πρόκειται να έχουμε σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς φορείς, οδηγούμαστε σε μεγαλύτερη δυνατότητα να παίρνουμε καλύτερες αποφάσεις και για εμάς και για τους οικείους μας, με στόχο την προάσπιση της υγείας τους. Ειδικά αυτούς τους μήνες που γνωρίζουμε ότι έχουμε αύξηση λοιμώξεων, κυρίως του αναπνευστικού, αλλά μπορεί να έχουμε και από άλλα όργανα, όπως το γαστρεντερικό.
Σας ευχαριστούμε θερμά κυρία Ψαλτοπούλου που είστε για ακόμη μία φορά κοντά μας για την σωστή ενημέρωση του κοινού μας. Ευχαριστούμε θερμά.
Ευχαριστώ πολύ κυρία Ντάμπου.
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube
