Αριστερόχειρες: Αλήθειες και μύθοι

Δεν έχουν περάσει και πολλά χρόνια από τότε που οι γονείς έδεναν το αριστερό χέρι του παιδιού τους πίσω από την πλάτη για να μάθει να γράφει με το δεξί ενώ οι δάσκαλοι στο σχολείο το χτυπούσαν με τη βέργα. Οι αριστερόχειρες ήταν κακό πράγμα…

Όχι όμως πια! Μάλιστα, υπάρχουν αποδείξεις πως οι αριστερόχειρες είναι πιο τυχεροί και πιο ικανοί σε αρκετά πράγματα. Το 90-93% των ατόμων στον πλανήτη είναι δεξιόχειρες, ενώ οι περισσότεροι αριστερόχειρες εμφανίζουν σε κάποιο -έστω και ελάχιστο- βαθμό χρήση του δεξιού χεριού, είναι δηλαδή αμφιδέξιοι. Μία μελέτη του 1998 βρήκε ότι το 7 ως 10 % του ενήλικου πληθυσμού ήταν αριστερόχειρες και ότι η αριστεροχειρία είναι πιο συνηθισμένη στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες. Ένα παιδί έχει 46% πιθανότητες να γεννηθεί αριστερόχειρας όταν και οι δύο γονείς του είναι αριστερόχειρες και 17% όταν μόνο ο ένας γονιός είναι αριστερόχειρας.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται από δύο ημισφαίρια. Σήμερα οι ειδικοί γνωρίζουν ότι στους δεξιόχειρες είναι το αριστερό ημισφαίριο αυτό που ελέγχει το λόγο, αλλά και τις λεπτές κινήσεις του χεριού. Στους αριστερόχειρες, όμως, δεν είναι πάντα ξεκάθαρο ποιο ημισφαίριο κυριαρχεί. Όσον αφορά την κίνηση του χεριού τους, «υπεύθυνο» είναι το δεξί ημισφαίριο. Ωστόσο, στο 50% των αριστερόχειρων το κέντρο του λόγου εδράζεται στο αριστερό ημισφαίριο, όπως ακριβώς και στους δεξιόχειρες. Από τους υπόλοιπους, οι μισοί έχουν το κέντρο του λόγου στο δεξί ημισφαίριο και στους άλλους μισούς τα δύο ημισφαίρια «συνεργάζονται».

Οι αριστερόχειρες, λοιπόν, είναι αρκετά πιο ανομοιογενής ομάδα, σε σύγκριση με τους δεξιόχειρες. Οι τελευταίοι, λόγου χάρη, γράφουν με το δεξί, το οποίο κατά κανόνα προτιμούν και για όλες τις υπόλοιπες εργασίες. Ωστόσο, πολλοί αριστερόχειρες γράφουν με το αριστερό μεν, αλλά ουσιαστικά είναι αμφίχειρες, δηλαδή εκτελούν άλλες χειρωνακτικές εργασίες με το δεξί και άλλες με το αριστερό, π.χ. πετούν μια πέτρα με το δεξί, πιάνουν την οδοντόβουρτσα με το αριστερό, σιδερώνουν και με τα δύο χέρια κλπ.. Υπάρχουν μάλιστα και αριστερόχειρες που γράφουν με το αριστερό χέρι, αλλά κάνουν όλες τις άλλες δουλειές με το δεξί.

Οι αριστερόχειρες είναι πιο καλλιτεχνικοί τύποι καθώς το δεξί ημισφαίριο, που κυριαρχεί στους περισσότερους αριστερόχειρες, θεωρείται το ημισφαίριο της φαντασίας και της διαίσθησης, ενώ το αριστερό ημισφαίριο, που είναι κυρίαρχο στους δεξιόχειρες, είναι το ημισφαίριο της λογικής και της αναλυτικής σκέψης. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι οι αριστερόχειρες υπερέχουν σε ορισμένα σπορ, όπως το τένις, το μποξ, το πινγκ πονγκ, οι πολεμικές τέχνες κ.ά. Αυτή τους η υπεροχή ερμηνεύεται με βάση το ότι οι αριστερόχειρες έχουν συνηθίσει να αντιμετωπίζουν δεξιόχειρες αντιπάλους, ενώ οι δεξιόχειρες δεν έχουν την αντίστοιχη εμπειρία, οπότε μειονεκτούν.

Πάντως, οι αριστερόχειρες δεν φαίνεται να είναι εξυπνότεροι από τους δεξιόχειρες. Απλά χρησιμοποιούν διαφορετικά το μυαλό τους. «Εκμεταλλεύονται», δηλαδή, ευκολότερα και τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου τους, γεγονός που τους επιτρέπει να καταπιάνονται ταυτόχρονα με πολλές δραστηριότητες, καθώς και να σκέφτονται και να αντιδρούν γρηγορότερα από τους δεξιόχειρες.

Έχει φανεί ακόμα, πως οι αριστερόχειρες έχουν καλύτερα αποτελέσματα σε τεστ περιστροφής, προσανατολισμού και αντίληψης γεωμετρικών σχημάτων, ενώ οι δεξιόχειρες υπερέχουν συχνότερα σε λεκτικά τεστ ευφυΐας. Από την άλλη, οι αριστερόχειρες τείνουν να αμφιταλαντεύονται περισσότερο πριν πάρουν μια απόφαση συγκριτικά με τους δεξιόχειρες, που είναι πιο γρήγοροι στις αποφάσεις τους.

Αποτελεσματικές στρατηγικές για την αποκατάσταση ώμου

Αποκωδικοποιήθηκε γονίδιο που συνδέεται με την επιληψία και τον αυτισμό