Ένα σημαντικό βήμα μπροστά για την αναγέννηση οργάνων έκανε ομάδα Ιαπώνων ερευνητών που με την εργαστηριακή καλλιέργεια βλαστικών κυττάρων που προέρχονταν από κύτταρο δέρματος πιθήκων αναζωογόνησαν τις κατεστραμμένες καρδιές πέντε άρρωστων μακάκων.
Οι ερευνητές έγραψαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature ότι πειραματίστηκαν με αυτό τον τρόπο πάνω στην κατεύθυνση της ανανέωσης των κυττάρων για μεταμόσχευση σε ανθρώπους που θα έχουν πάθει καρδιακή προσβολή. Εάν συμβεί αυτό, τότε η ανάγκη για συλλογή βλαστοκυττάρων από έμβρυα θα αποδειχθεί περιττή.
Η εν λόγω ομάδα χρησιμοποίησε τα λεγόμενα επαγόμενα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα (iPSCs). Αυτά δημιουργούνται με ώριμη διέγερση, ήδη εξειδικευμένων κυττάρων-όπως ένα δερματικό κύτταρο-ώστε να επιστρέψει σε μια ουδέτερη, νεανική κατάσταση από την οποία μπορούν να αναπτυχθούν και σε οποιοδήποτε άλλο τύπο ανθρώπινου κυττάρου.
Πριν προκύψει η τεχνική iPSC τα πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα συλλέγονταν από ανθρώπινα έμβρυα, τα οποία καταστρέφονταν κατά τη διαδικασία, μια αμφιλεγόμενη πρακτική. Υπάρχει μια τρίτη κατηγορία βλαστικών κυττάρων, τα οποία μπορούν να συλλεχθούν απευθείας από τον άνθρωπο. Αυτά τα «ενήλικα» βλαστοκύτταρα υπάρχουν βαθιά μέσα σε ορισμένα όργανα, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς, για την ανασύσταση κατεστραμμένων κυττάρων. Ενήλικα βλαστικά κύτταρα της καρδιάς έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί πειραματικά σε θύματα καρδιακής προσβολής και η θεραπεία με εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα είναι πολλά υποσχόμενη για τη θεραπεία σοβαρής καρδιακής ανεπάρκειας. Αλλά η ιαπωνική ομάδα είπε ότι η μελέτη τους ήταν η πρώτη που χρησιμοποίησε iPSCs, ώστε να διορθώσει βλάβη στην καρδιά.
Τα ανθρώπινα iPSCs κύτταρα, εδώ και καιρό προβάλλονταν ως μια πολλά υποσχόμενη πηγή κυττάρων για την επισκευή της καρδιάς. Αλλά η ανάπτυξή τους από τα κύτταρα του ίδιου του ασθενούς ήταν «χρονοβόρα, επίπονη και δαπανηρή», ενώ τα καρδιακά κύτταρα που αναπτύσσονταν από τα κύτταρα ενός άλλου ατόμου μπορεί να απορρίπτονταν ως ξένος ιστός από το ανοσοποιητικό σύστημα του παραλήπτη, γράφουν οι ερευνητές. Στα πειράματα στους πιθήκους, η ομάδα επέλεξε ένα μόριο στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, που ήταν κοινό τόσο στον δότη όσο και στον λήπτη, για να σταματήσει το σύστημα άμυνας του οργανισμού τον εντοπισμό και την αντίδραση στα κύτταρα ενός «εισβολέα».
Έδωσαν επίσης στους πιθήκους ήπια ανοσοκατασταλτική αγωγή και τους παρακολούθησαν για 12 εβδομάδες. Τα κύτταρα βελτίωσαν τη λειτουργία της καρδιάς, αν και η ομάδα παρατήρησε ότι υπήρχαν προβλήματα με τον καρδιακό ρυθμό (αρρυθμία). Το σημαντικό όμως είναι ότι τα νέα κύτταρα δεν απορρίφθηκαν. Οι ειδικοί σχολίασαν ότι εάν και η μελέτη ήταν ένα σπουδαίο βήμα προς τα εμπρός, ο δρόμος που ανοίγεται είναι μακρύς και ότι δεν διαφαίνεται η θεραπεία με βλαστοκύτταρα να γίνει πραγματικότητα για πολλά έτη ακόμα.
