Mobbing: Όταν ο χώρος εργασίας είναι “τοξικός”

Ο όρος εκφοβισμός (bullying) αναφέρεται στη σωματική και ψυχολογική κακοποίηση ή μείωση ατόμων μέσα σε μια ομάδα. Παρά την εντύπωση πολλών ότι αποτελεί αποκλειστικά σχολικό φαινόμενο, στην πραγματικότητα εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές ομάδες.

Στη χώρα μας, η κουβέντα για το bullying έχει ανοίξει μόλις τα τελευταία χρόνια, με τις περισσότερες συζητήσεις, αναλύσεις και μελέτες να περιορίζονται στον σχολικό εκφοβισμό. Και ίσως όχι άδικα, αφού το φαινόμενο αυτό έχει λάβει πλέον τρομακτικές διαστάσεις. Παρ’ όλα αυτά, εμείς θα αναλύσουμε μια άλλη μορφή εκφοβισμού που είναι λίγο-πολύ άγνωστη στο ευρύ κοινό σαν όρος, αλλά εξίσου σοβαρή για μια κοινωνία.

Ο λόγος για τον εκφοβισμό στον χώρο εργασίας ή αλλιώς mobbing. Σύμφωνα με την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα προσέγγιση της κλινικής ψυχολόγου και καθηγήτριας του Ινστιτούτου Wright στο Μπέρκλεϋ της Καλιφόρνια, Dr Mary Lamia, σχετικά με τον εκφοβισμό στον χώρο της εργασίας, καθώς και τη σκιαγράφηση των θυτών, ο εκφοβισμός μπορεί να μετατρέψει μια ειδυλλιακή εργασία σε ανυπόφορη.

Είτε πρόκειται για συνάδελφο είτε για εργοδότη, η αντιμετώπιση μιας εκφοβιστικής κατάστασης στη δουλειά μπορεί να οδηγήσει το άτομο να νιώθει συνεχώς αβοήθητο, τρομαγμένο και με διαρκή ένταση. Οι θύτες του εργασιακού εκφοβισμού προσδιορίζονται, γενικά, ως εκείνοι που εκφοβίζουν ή ελέγχουν τους άλλους ώστε να επιτύχουν συγκεκριμένους στόχους. Μπορεί να συνεργάζονται όταν οι στόχοι τους είναι κοινοί, αλλά έχουν έλλειψη δικαιοσύνης ή ειλικρίνειας.

Τρόποι αντιμετώπισης

Ένας οργανισμός πρέπει να προσβλέπει στην εκπαίδευση των μελών του, να καλλιεργεί κουλτούρα συνεργασίας, να έχει βοήθεια νομικής φύσης και συμβουλή από ψυχολόγους. Η διοίκηση πρέπει να μπορεί να λαμβάνει την πληροφόρηση που χρειάζεται, να συλλέγει δεδομένα και να καταγράφει παράπονα. Δεν πρέπει να ανέχεται στο ελάχιστο τέτοιες συμπεριφορές και πρέπει να επιδιώκει έμπρακτα και να ενθαρρύνει την πολιτισμένη συμπεριφορά στα μέλη του. Τα θύματα πρέπει να αιτούνται συμπαράσταση, να αξιώνουν να αποζημιώνονται, να επιδιώκουν την τιμωρία του θύτη και την υποχρέωση οριστικής παύσης της παρενόχλησης. Σε πολλές χώρες (Αυστραλία, Καναδάς, Ιρλανδία, Σουηδία, Μεγάλη Βρετανία, ΗΠΑ) υπάρχει νομοθεσία στην οποία μπορεί να καταφύγει ο εργαζόμενος που έγινε στόχος κακομεταχείρισης. Για την αντιμετώπιση αυτής της τακτικής έχει θεσμοθετηθεί πλαίσιο ώστε να αποφεύγεται η ανάπτυξη του φαινομένου στις επιχειρήσεις. Ο διευθυντής μιας επιχείρησης θεωρείται υπεύθυνος για να ανιχνεύσει τα πρώιμα σημάδια του φαινομένου και να μην το αφήσει να διαβρώσει το εργασιακό περιβάλλον. Όσον αφορά τη νομική προστασία του θύματος, στη χώρα μας δεν έχει θεσμοθετηθεί κάποιo σχετικό νομικό πλαίσιο. Στις περιπτώσεις που κάποιος επιθυμεί τη νομική αντιμετώπιση του ζητήματος, εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις περί προσβολής της προσωπικότητας.

Τι πρέπει να φροντίσετε πριν τολμήσετε μια αλλαγή στην εικόνα σας;

Πώς μπορούμε να χαλαρώσουμε το παχύ έντερο μας από τον ερεθισμό;