Η αρμονική σχέση μεταξύ κυτταρικού θανάτου και αναγέννησης έχει μεγάλη σημασία για τον ταχέως αναπτυσσόμενο και πρωτοποριακό ιατρικό τομέα της αναγεννητικής βιοϊατρικής.
Η λεπτή ισορροπία μεταξύ του κυτταρικού θανάτου και της αναγέννησης είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη υγεία και τη μακροζωία. Οι περισσότεροι μηχανισμοί που εμπλέκονται στον προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο (PCD) παίζουν βασικό ρόλο στην φυσιολογική ανανέωση και επιδιόρθωση των ιστών μετά από τραυματισμό. Ταυτόχρονα, ο PCD μπορεί επίσης να διαταράξει τις αναγεννητικές διαδικασίες, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη παθολογικών καταστάσεων όπως ο καρκίνος, η ίνωση, οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες και άλλες διαταραχές που σχετίζονται με την ηλικία.
Ερευνητές στο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Ιατρικής του Karolinska Institutet, διεξήγαγαν μια εις βάθος ανάλυση των πολυεπίπεδων σχέσεων για να διερευνήσουν πώς αλληλεπιδρούν ο κυτταρικός θάνατος και η αναγέννηση. Τα ευρήματά τους έχουν δημοσιευτεί στο κορυφαίο περιοδικό Physiological Reviews. «Η κυτταρική ομοιόσταση διατηρείται από τρεις βασικές φυσιολογικές διεργασίες:
- τον πολλαπλασιασμό, ο οποίος αυξάνει τον αριθμό των κυττάρων
- τη διαφοροποίηση, η οποία μπορεί είτε να αυξήσει είτε να μειώσει τον αριθμό των κυττάρων
- και τον κυτταρικό θάνατο, ο οποίος αφαιρεί τα κύτταρα.
Δύο από αυτές τις διεργασίες – ο πολλαπλασιασμός και η διαφοροποίηση – συνδέονται στενά με την αναγέννηση», λέει ο Ομότιμος Καθηγητής Boris Zhivotovsky, ένας από τους κύριους συγγραφείς της μελέτης. Καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής ενός πολυκύτταρου οργανισμού, τα κύτταρά του ανανεώνονται συνεχώς, αν και ο ρυθμός ανανέωσης ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των ιστών. Κατά τη διάρκεια μιας ανθρώπινης ζωής, παράγονται περίπου τρεις τόνοι κυττάρων από αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα (HSCs) στον μυελό των οστών, παρόλο που αυτά αποτελούν μόνο περίπου 1,5 κιλό ιστού.
Στους μεταγεννητικούς ιστούς, υπάρχουν τρεις κύριοι μηχανισμοί για τη δημιουργία νέων κυττάρων: ο πολλαπλασιασμός ήδη εξειδικευμένων κυττάρων, η ενεργοποίηση και η διαφοροποίηση των βλαστοκυττάρων (SCs) και ο επαναπρογραμματισμός των διαφοροποιημένων κυττάρων. Για τα βλαστοκύτταρα, η διατήρηση μιας ισορροπίας μεταξύ της διατήρησης της βλαστοκυττάρωσης και της διαφοροποίησής τους είναι ιδιαίτερα σημαντική – ειδικά στη γήρανση και στις εκφυλιστικές ασθένειες, όπου η ικανότητα διατήρησης μιας ομάδας πολυδύναμων κυττάρων μειώνεται.
“Για πολλά χρόνια, η έρευνα για τα βλαστοκύτταρα έχει επικεντρωθεί κυρίως στην αυτοανανέωση και τη διαφοροποίησή τους, αφήνοντας τους μηχανισμούς εξάλειψης των βλαστοκυττάρων σχετικά ανεξερεύνητους”, λέει ο Μπόρις Ζιβότοφσκι. «Ενώ ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι ο κυτταρικός θάνατος είναι απαραίτητος για την αποτελεσματική αναγέννηση, άλλες υποδηλώνουν ότι η αναγεννητική ικανότητα μπορεί να ενισχυθεί με την αναστολή της PCD.
Στη μελέτη μας, παρουσιάζουμε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο κυτταρικός θάνατος και η αναγέννηση δεν είναι εχθροί ή αντίθετα. Κατά την άποψή μας, το ανθρώπινο σώμα μπορεί να θεωρηθεί ως μια «αυτοανανεούμενη μηχανή» με ισχυρό αναγεννητικό και επιδιορθωτικό δυναμικό, χάρη στην καλά ρυθμισμένη ισορροπία μεταξύ κυτταρικού θανάτου και κυτταρικής παραγωγής».
Γιατί έχει σημασία αυτό;
Η αρμονική σχέση μεταξύ κυτταρικού θανάτου και αναγέννησης έχει μεγάλη σημασία για τον ταχέως αναπτυσσόμενο και πρωτοποριακό ιατρικό τομέα της αναγεννητικής βιοϊατρικής. Αυτός ο τομέας στοχεύει στον έλεγχο των διαδικασιών ανανέωσης των κυττάρων και στην αποκατάσταση κατεστραμμένων οργάνων και ιστών. Η κατανόηση των ενδογενών μηχανισμών του σώματος για τον κυτταρικό θάνατο και την αναγέννηση ανοίγει πολλά υποσχόμενους δρόμους για την ανάπτυξη νέων, εμπνευσμένων από τη φύση στρατηγικών για τη διατήρηση της υγείας και την παράταση της ανθρώπινης ζωής.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube