Ανδρική γονιμότητα: Μια πιο πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα ποσοστά ανδρικής υπογονιμότητας αυξήθηκαν σχεδόν κατά 80% από το 1990 έως το 2019.
Τα ποσοστά γονιμότητας στους άνδρες έχουν μειωθεί κατακόρυφα τον τελευταίο μισό αιώνα. Μια ανάλυση του 1992 σημείωσε μια σταθερή μείωση στον αριθμό και την ποιότητα των σπερματοζωαρίων από τη δεκαετία του 1940. Μια πιο πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα ποσοστά ανδρικής υπογονιμότητας αυξήθηκαν σχεδόν κατά 80% από το 1990 έως το 2019. Οι λόγοι που οδηγούν σε αυτήν την τάση παραμένουν μυστήριο, αλλά συχνά αναφέρονται ως ένοχοι η παχυσαρκία, η κακή διατροφή και οι περιβαλλοντικές τοξίνες.
Οι μολυσματικές ασθένειες όπως η γονόρροια ή τα χλαμύδια είναι συχνά παραβλεπόμενοι παράγοντες που επηρεάζουν τη γονιμότητα στους άνδρες. Συσσωρευμένα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ένα κοινό μονοκύτταρο παράσιτο που ονομάζεται Toxoplasma gondii μπορεί επίσης να συμβάλλει: Μια μελέτη του Απριλίου 2025 έδειξε για πρώτη φορά ότι «το ανθρώπινο σπέρμα χάνει το κεφάλι του κατά την άμεση επαφή» με το παράσιτο.
Οι πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να κολλήσετε τοξοπλάσμωση
Οι μολυσμένες γάτες αφοδεύουν τα αυγά του τοξοπλάσματος στην άμμο υγιεινής, στον κήπο ή σε άλλα μέρη του περιβάλλοντος όπου μπορούν να τα πάρουν άνθρωποι ή άλλα ζώα. Το νερό, τα οστρακοειδή και τα άπλυτα φρούτα και λαχανικά μπορούν επίσης να φιλοξενήσουν μολυσματικά αυγά παρασίτων. Εκτός από τα αυγά, οι κύστεις των ιστών που υπάρχουν στο κρέας των θερμόαιμων ζώων μπορούν επίσης να μεταδώσουν τοξοπλάσμωση εάν δεν καταστραφούν με μαγείρεμα σε σωστή θερμοκρασία.
Ενώ οι περισσότεροι ξενιστές του παρασίτου μπορούν να ελέγξουν την αρχική μόλυνση με λίγα ή καθόλου συμπτώματα, το τοξόπλασμα παραμένει στο σώμα εφ’ όρου ζωής ως αδρανείς κύστεις στον εγκέφαλο, την καρδιά και τον μυϊκό ιστό. Αυτές οι κύστεις μπορούν να επανενεργοποιηθούν και να προκαλέσουν πρόσθετα επεισόδια σοβαρής ασθένειας που βλάπτουν κρίσιμα συστήματα οργάνων. Μεταξύ 30% και 50% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι μόνιμα μολυσμένο με τοξόπλασμα λόγω των πολλών τρόπων με τους οποίους μπορεί να εξαπλωθεί το παράσιτο.
Το τοξόπλασμα μπορεί να στοχεύσει τα αρσενικά αναπαραγωγικά όργανα
Μετά τη μόλυνση, το τοξόπλασμα εξαπλώνεται σχεδόν σε κάθε όργανο και σκελετικό μυ. Τα στοιχεία ότι το τοξόπλασμα μπορεί επίσης να στοχεύσει τα ανθρώπινα ανδρικά αναπαραγωγικά όργανα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά κατά την κορύφωση της πανδημίας του AIDS τη δεκαετία του 1980, όταν ορισμένοι ασθενείς παρουσίασαν παρασιτική λοίμωξη στους όρχεις τους.
Ενώ οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τοξοπλάσμωση των όρχεων, μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε κατά τα άλλα υγιή άτομα. Μελέτες απεικόνισης σε μολυσμένα ποντίκια επιβεβαιώνουν ότι τα παράσιτα του τοξόπλασμα ταξιδεύουν γρήγορα στους όρχεις εκτός από τον εγκέφαλο και τα μάτια μέσα σε λίγες ημέρες από τη μόλυνση.
Η γνώση ότι το τοξόπλασμα μπορεί να βρίσκεται στα ανδρικά αναπαραγωγικά όργανα έχει οδηγήσει σε αναλύσεις γονιμότητας σε μολυσμένους άνδρες. Μια μικρή μελέτη του 2021 στην Πράγα σε 163 άνδρες που είχαν μολυνθεί με τοξόπλασμα διαπίστωσε ότι πάνω από το 86% είχε ανωμαλίες στο σπέρμα.
Μια μελέτη του 2002 στην Κίνα διαπίστωσε ότι τα υπογόνιμα ζευγάρια είναι πιο πιθανό να έχουν λοίμωξη από τοξόπλασμα από τα γόνιμα ζευγάρια, 34,83% έναντι 12,11%. Μια μελέτη του 2005 στην Κίνα διαπίστωσε επίσης ότι οι στείροι άνδρες είναι πιο πιθανό να βγουν θετικοί στο τεστ για τοξόπλασμα από τους γόνιμους άνδρες. Ωστόσο, δεν συνδέονται όλες οι μελέτες μεταξύ της τοξοπλάσμωσης και της ποιότητας του σπέρματος.
Το τοξόπλασμα μπορεί να βλάψει άμεσα το ανθρώπινο σπέρμα
Η τοξοπλάσμωση στα ζώα αντικατοπτρίζει τη μόλυνση στους ανθρώπους, γεγονός που επιτρέπει στους ερευνητές να απαντήσουν σε ερωτήματα που δεν είναι εύκολο να εξεταστούν στους ανθρώπους. Η λειτουργία των όρχεων και η παραγωγή σπέρματος μειώνονται απότομα σε ποντίκια, αρουραίους και κριάρια που έχουν μολυνθεί με τοξόπλασμα. Τα μολυσμένα ποντίκια έχουν σημαντικά χαμηλότερο αριθμό σπερματοζωαρίων και υψηλότερο ποσοστό σπερματοζωαρίων με ανώμαλο σχήμα.
Σε αυτή τη μελέτη του Απριλίου 2025, ερευνητές από τη Γερμανία, την Ουρουγουάη και τη Χιλή παρατήρησαν ότι το τοξόπλασμα μπορεί να φτάσει στους όρχεις και την επιδιδυμίδα, τον σωλήνα όπου ωριμάζουν και αποθηκεύονται τα σπερματοζωάρια, δύο ημέρες μετά τη μόλυνση σε ποντίκια. Αυτό το εύρημα ώθησε την ομάδα να ελέγξει τι συμβαίνει όταν το παράσιτο έρχεται σε άμεση επαφή με ανθρώπινο σπέρμα σε δοκιμαστικό σωλήνα.
Μετά από μόλις πέντε λεπτά έκθεσης στο παράσιτο, το 22,4% των σπερματοζωαρίων αποκεφαλίστηκαν. Ο αριθμός των αποκεφαλισμένων σπερματοζωαρίων αυξανόταν όσο περισσότερο αλληλεπιδρούσαν με τα παράσιτα. Τα σπερματοζωάρια που διατηρούσαν το κεφάλι τους ήταν συχνά στριμμένα και παραμορφωμένα. Ορισμένα σπερματοζωάρια είχαν τρύπες στο κεφάλι τους, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα παράσιτα προσπαθούσαν να τα εισβάλουν όπως θα έκανε με οποιοδήποτε άλλο είδος κυττάρου στα όργανα που διεισδύει.
Εκτός από την άμεση επαφή, το τοξόπλασμα μπορεί επίσης να βλάψει το σπέρμα επειδή η λοίμωξη προάγει τη χρόνια φλεγμονή. Οι φλεγμονώδεις καταστάσεις στην ανδρική αναπαραγωγική οδό είναι επιβλαβείς για την παραγωγή και τη λειτουργία του σπέρματος. Οι ερευνητές εικάζουν ότι οι επιβλαβείς επιπτώσεις που μπορεί να έχει το τοξόπλασμα στο σπέρμα θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε μεγάλες παγκόσμιες μειώσεις στην ανδρική γονιμότητα τις τελευταίες δεκαετίες.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube
