Είναι οδυνηρό, ως γονέας, να παραδεχτείτε ότι το παιδί σας αγωνίζεται. Μπορεί να νιώθουμε ενοχές ή άγχος ότι ως γονείς έχουμε αποτύχει κατά κάποιον τρόπο. Αλλά στο τέλος της ημέρας, πρέπει να γνωρίζουμε ότι η ευημερία του παιδιού μας είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Και δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε να κάνουμε αυτές τις συζητήσεις και να λέμε ότι αγωνιζόμαστε.
Αυτοκτονικός Ιδεασμός Παιδιά: H κρίση ψυχικής υγείας μεταξύ των παιδιών έχει καταστεί κατάσταση παγκόσμιας έκτακτης ανάγκης. Τα ποσοστά των παιδικών προβλημάτων ψυχικής υγείας και των αυτοκτονιών αυξήθηκαν σταθερά μεταξύ 2010 και 2020. Η πανδημία ενέτεινε αυτή την κρίση: Σε ολόκληρη τη χώρα έχουμε δει δραματική αύξηση των επισκέψεων σε Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών για όλα τα επείγοντα περιστατικά ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένων των υποψιών για απόπειρα αυτοκτονίας.
Φυσικά, κανένας γονέας δεν θέλει να αναλογιστεί την πιθανότητα το παιδί του να σκέφτεται ενεργά να βλάψει τον εαυτό του ή να έχει πιο παθητικό αυτοκτονικό ιδεασμό. Όμως, δυστυχώς, πολλά παιδιά το κάνουν. Και προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι περίπου οι μισοί από τους γονείς, των οποίων τα παιδιά σκέφτονται να αυτοκτονήσουν, δεν έχουν ιδέα. Έχοντας αυτό κατά νου, ακολουθούν ορισμένα βασικά στοιχεία που χρειάζεται να γνωρίζει κάθε γονέας.
Ο αυτοκτονικός ιδεασμός εμφανίζεται σε ένα φάσμα
Ο αυτοκτονικός ιδεασμός αναφέρεται σε σκέψεις για αυτοκτονία. Ποικίλλει κατά μήκος ενός συνεχούς. Παθητικός ιδεασμός είναι όταν κάποιος σκέφτεται ότι οι άλλοι θα ήταν καλύτερα, αν δεν ήταν ζωντανός. Ενεργητικός ιδεασμός σημαίνει ότι το άτομο αναπτύσσει ένα σχέδιο για να βλάψει τον εαυτό του. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι οι σύντομες στιγμές αυτοκτονικού ιδεασμού είναι «αρκετά συνηθισμένες μεταξύ των παιδιών και των εφήβων», καθώς και των ενηλίκων, και οι περισσότεροι δεν θα αυτοτραυματιστούν. Αλλά μπορεί να είναι δύσκολο να προσδιοριστεί πόσο σοβαρές είναι οι σκέψεις ενός ατόμου.
Αυτός είναι ένας μόνο λόγος για τον οποίο είναι τόσο δύσκολο για τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας να αποκτήσουν μια ακριβή αίσθηση για το πόσα παιδιά παλεύουν με τον αυτοκτονικό ιδεασμό – που επιδεινώνεται από το γεγονός ότι πολλά παιδιά δεν ανοίγονται συναισθηματικά, και όταν το κάνουν, μερικές φορές τα παραμερίζουν.
Λόγω της πανδημίας, αλλά και άλλων κοινωνικών αλλαγών και φαινομένων, ο αυτοκτονικός ιδεασμός αυξάνεται. Αυτή η πληροφορία είναι δύσκολο να ακουστεί. Όμως, αυτά τα στοιχεία δεν έχουν σκοπό να τρομάξουν άσκοπα τους γονείς. Αντίθετα, απλώς βοηθούν να καταδειχθεί πόσο διαδεδομένο είναι αυτό το ζήτημα.
Είναι ζητήματα που κάθε γονιός οφείλει να γνωρίζει
Ακόμη και πολύ μικρά παιδιά μπορεί να έχουν αυτοκτονικές σκέψεις. Η αυτοκτονία των νέων, ως ζήτημα, συνδέεται συχνά με τους εφήβους, αλλά πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι 2 – 10% των παιδιών ηλικίας 9 και 10 ετών έχουν σκεφτεί να αυτοκτονήσουν. Έρευνες έχουν επίσης δείξει ότι παιδιά ηλικίας μόλις 5 ετών μπορεί να διατρέχουν κίνδυνο αυτοκτονίας.
Γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους αν ένα μικρό παιδί μιλά για αυτοκτονία – ή ίσως ακόμη και να γράφει ή να ζωγραφίζει γι’ αυτό – και πρέπει να γνωρίζουν ποια σημάδια πρέπει να αναζητήσουν, όπως (αλλά όχι μόνο) προβλήματα στο φαγητό και τον ύπνο, να αποσύρεται ή να απομονώνεται και να μιλά για ένα αίσθημα απελπισίας.
Μην περιμένετε αυτές οι συζητήσεις να σας φανούν εύκολες
Η πλειονότητα των γονέων θα βρει αυτές τις συζητήσεις πραγματικά δύσκολες και είναι οδυνηρό να σκέφτεται κανείς ότι το ίδιο του το παιδί μπορεί να αισθάνεται αυτό το επίπεδο απελπισίας. Παρόλα αυτά, είναι σημαντικό για τους γονείς να μιλούν στα παιδιά για τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σε τακτική βάση. Αν θέσετε αυτή τη βάση από νωρίς, θα είστε καλύτερα σε θέση να εντοπίσετε τα πιο σοβαρά προβλήματα καθώς αυτά προκύπτουν.
Είναι σημαντικό να προσαρμόζετε τις συζητήσεις στην ηλικία του παιδιού και να μπαίνετε χαλαρά σε τέτοιες συζητήσεις. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας χρησιμοποιούν μια «κλιμακωτή προσέγγιση». Ξεκινά με μια λιγότερο απειλητική συζήτηση για τα αρνητικά συναισθήματα, τις απογοητεύσεις και τη διάθεση. Όταν υπάρχουν προβλήματα που είναι εμφανή, η διατύπωση γίνεται πιο συγκεκριμένη, αλλά δεν περιλαμβάνει απαραίτητα τον όρο αυτοκτονία.
Οι περισσότεροι θεραπευτές θα εστιάσουν στον παθητικό αυτοκτονικό ιδεασμό κάνοντας ερωτήσεις όπως: «Έχεις νιώσει ποτέ ότι θες απλώς να τα παρατήσεις;». Και πάλι, αν η σκέψη μιας τέτοιας άμεσης συζήτησης σας κάνει το στομάχι κόμπο, δεν είστε οι μόνοι. Είναι οδυνηρό, ως γονέας, να παραδεχτείτε ότι το παιδί σας αγωνίζεται. Μπορεί να νιώθουμε ενοχές ή άγχος ότι ως γονείς έχουμε αποτύχει κατά κάποιον τρόπο. Αλλά στο τέλος της ημέρας, πρέπει να γνωρίζουμε ότι η ευημερία του παιδιού μας είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Και δεν χρειάζεται να ντρεπόμαστε να κάνουμε αυτές τις συζητήσεις και να λέμε ότι αγωνιζόμαστε.
Η συζήτηση με τα παιδιά για την αυτοκτονία ΔΕΝ θα τους βάλει την ιδέα
Υπάρχει ο μύθος ότι η συζήτηση για την αυτοκτονία ή τον αυτοτραυματισμό μπορεί κατά κάποιο τρόπο να εμπνεύσει ένα παιδί να κάνει κακό στον εαυτό του – αλλά αυτό είναι ψευδές. Αυτές οι συζητήσεις, αν και είναι δύσκολες, είναι το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης που έχουν οι οικογένειες. Επιτρέπουν στους γονείς να στραφούν στη δράση και να βρουν έναν θεραπευτή για αυτά αμέσως, όταν χρειάζεται. Αν δεν ξέρετε από πού να ξεκινήσετε την αναζήτηση θεραπευτή, απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό στον παιδίατρο του παιδιού σας ή ακόμη και στο σχολείο του, το οποίο θα πρέπει να είναι σε θέση να σας συνδέσει με πηγές.
Το πρόβλημα δεν θα πρέπει να «λύνεται» μόνο από τους γονείς
Ναι, οι γονείς πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο να μιλούν στα παιδιά τους για θέματα ψυχικής υγείας και να τα υποστηρίζουν, όταν προκύπτουν προβλήματα. Η πρόσφατη κήρυξη έκτακτης ανάγκης καθιστά σαφές ότι βρισκόμαστε σε μια στιγμή που όλοι πρέπει να βάλουν τα χέρια στο τραπέζι.
Δεν εναπόκειται αποκλειστικά στους γονείς να αντιμετωπίσουν την κρίση, καθώς δεν αναμένει κανείς από αυτούς να είναι επαγγελματίες ψυχικής υγείας, ούτε θα έπρεπε να είναι. Οι γονείς πρέπει να είναι σε επιφυλακή και προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν τα ψυχολογικά προβλήματα των παιδιών τους. Ωστόσο, αυτή η κήρυξη έκτακτης ανάγκης έχει επίσης κοινωνικές επιπτώσεις. Υπάρχει έλλειψη παρόχων ψυχικής υγείας σε ορισμένες κοινότητες και χρειάζεται παρέμβαση από την πολιτεία.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
