Σε πολλές σχέσεις, ειδικά στα πρώτα στάδια, τα συναισθήματα μπορεί να είναι τόσο έντονα που γίνεται δύσκολο να διακρίνεις αν πρόκειται για πραγματική αγάπη ή για συναισθηματική εξάρτηση. Αν έχεις αναρωτηθεί ποτέ αν αυτό που νιώθεις είναι αγάπη ή απλώς ο φόβος του να μείνεις μόνος/η, δεν είσαι ο/η μόνος/η. Παρόλο που η αγάπη και η εξάρτηση μοιάζουν εξωτερικά, στην ουσία διαφέρουν ριζικά. Το να μάθεις να ξεχωρίζεις τη διαφορά μπορεί να σε βοηθήσει να χτίσεις πιο υγιείς, σταθερές και ουσιαστικές σχέσεις.
Τι είναι η αγάπη;
Η πραγματική αγάπη βασίζεται στον σεβασμό, στην ελευθερία και στην αποδοχή. Όταν αγαπάς κάποιον, δεν προσπαθείς να τον αλλάξεις. Θέλεις το καλύτερο για εκείνον, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να απομακρυνθεί από εσένα. Η αγάπη δεν πηγάζει από την ανάγκη, αλλά από την επιθυμία να μοιραστείς τη ζωή σου με κάποιον επειδή πραγματικά ταιριάζετε και συνδέεστε σε βαθύ επίπεδο.
Τι είναι η συναισθηματική εξάρτηση;
Η εξάρτηση, αντίθετα, χαρακτηρίζεται από φόβο, ανασφάλεια και προσκόλληση. Δεν θέλεις τον άλλον επειδή τον αγαπάς, αλλά επειδή φοβάσαι τι θα γίνει αν φύγει. Μπορεί να νιώθεις ότι δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτό το άτομο ή ότι είναι ο μόνος/η μόνη που σε “ολοκληρώνει”. Συχνά, η εξάρτηση σχετίζεται με χαμηλή αυτοεκτίμηση και με την ανάγκη να βρεις νόημα μέσω του άλλου.
Πώς να ξεχωρίσεις τη διαφορά:
1. Ελευθερία vs. Έλεγχος
Στην αγάπη, νιώθεις ελεύθερος/η να είσαι ο εαυτός σου και αφήνεις και τον άλλον να είναι ο δικός του. Στην εξάρτηση, υπάρχει έλεγχος, ζήλια και φόβος απώλειας.
2. Ανεξαρτησία vs. Ανάγκη
Η αγάπη ανθίζει όταν δύο ανεξάρτητα άτομα επιλέγουν να είναι μαζί. Η εξάρτηση βασίζεται στην ανάγκη να καλυφθεί ένα εσωτερικό κενό.
3. Ασφάλεια vs. Ανασφάλεια
Η αληθινή αγάπη σε ηρεμεί. Η εξάρτηση σε κάνει να φοβάσαι διαρκώς ότι θα χάσεις τον άλλον.
4. Εξελίσσεσαι ή χάνεσαι;
Αν η σχέση σε βοηθά να εξελιχθείς και να γίνεις καλύτερος/η, τότε είναι αγάπη. Αν νιώθεις ότι χάνεις τον εαυτό σου, μάλλον πρόκειται για εξάρτηση.
Η αγάπη και η εξάρτηση είναι δύο διαφορετικά μονοπάτια. Το ένα οδηγεί στη σύνδεση, το άλλο στη συναισθηματική αστάθεια. Το να μάθεις να αγαπάς πρώτα τον εαυτό σου είναι το πρώτο βήμα για να χτίσεις σχέσεις βασισμένες στην πραγματική αγάπη — όχι στον φόβο της μοναξιάς. Αν μπορείς να είσαι καλά μόνος/η, τότε όταν επιλέξεις να είσαι με κάποιον, θα το κάνεις επειδή το θέλεις, όχι επειδή το χρειάζεσαι.
