Τα πρόωρα νεογνά, που γεννιούνται πριν από την 37η εβδομάδα της κύησης, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο για διάφορες επιπλοκές, όπως αναπνευστικά προβλήματα, διαταραχές θρέψης και μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές δυσκολίες. Το περιβάλλον στο νεογνικό στάδιο, τόσο κατά τη νοσηλεία τους σε μονάδες εντατικής θεραπείας νεογνών (ΜΕΝ), όσο και μετά την έξοδό τους στο σπίτι, επηρεάζει σημαντικά την επιγενετική τους διαμόρφωση.
Έρευνες δείχνουν ότι το στρες, η διατροφή, η έκθεση σε περιβαλλοντικές ρυπαίνουσες ουσίες και η ποιότητα της φροντίδας μπορούν να προκαλέσουν επιγενετικές αλλαγές, όπως μεταλλάξεις στη μεθυλίωση του DNA ή τροποποιήσεις στα ιστόνια των ιστών. Για παράδειγμα, η υπερβολική έκθεση σε στρεσογόνους παράγοντες μπορεί να αλλάξει την έκφραση γονιδίων που σχετίζονται με την ανοσοποιητική αντίδραση και την ανάπτυξη του εγκεφάλου, αυξάνοντας τον κίνδυνο για μελλοντικές διαταραχές.
Ειδικότερα, το περιβάλλον στη ΜΕΝ, όπου τα νεογνά συχνά υποβάλλονται σε επεμβάσεις και φαρμακευτικές αγωγές, μπορεί να επηρεάσει τις επιγενετικές ρυθμίσεις. Έρευνες έχουν δείξει ότι η σωστή φροντίδα, η διατήρηση ενός ήρεμου και σταθερού περιβάλλοντος, καθώς και η επαρκής διατροφή, μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση ή την αποτροπή αρνητικών επιγενετικών αλλαγών.
Μετά την έξοδο από το νοσοκομείο, το περιβάλλον του σπιτιού, η διατροφή, η ψυχολογική υποστήριξη και η κοινωνική συμμετοχή επηρεάζουν επίσης την επιγενετική διαμόρφωση. Η θετική αλληλεπίδραση με γονείς και φροντιστές, η αποφυγή στρεσογόνων καταστάσεων και η παροχή σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση της υγείας και της ανάπτυξης των πρόωρων νεογνών.

Συνοψίζοντας, η επιγενετική αποτελεί το κλειδί για την κατανόηση πώς το περιβάλλον επηρεάζει τη ζωή των πρόωρων νεογνών. Η σωστή φροντίδα και η δημιουργία θετικού περιβάλλοντος μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση υγιούς ανάπτυξης και στην ελαχιστοποίηση των μακροπρόθεσμων επιπλοκών. Η περαιτέρω έρευνα στον τομέα αυτό είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης και παρεμβάσεων που θα στηρίζουν τα πρόωρα νεογνά και τις οικογένειές τους.