Αυτισμός ΔΕΠΥ: Η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός συχνά συνυπάρχουν, με στατιστικά στοιχεία να εκτιμούν ότι το 50-70% των ατόμων με ΔΑΦ παρουσιάζουν επίσης συμπτώματα ΔΕΠΥ.
Η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ΔΑΦ) και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι από τις πιο γνωστές νευροαναπτυξιακές παθήσεις, οι οποίες εκτιμάται ότι επηρεάζουν περίπου το 1-3% και το 5-7% του παγκόσμιου πληθυσμού, αντίστοιχα. Ενώ τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με ΔΑΦ μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία, επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και αυξημένη ευαισθησία σε αισθητηριακά ερεθίσματα (π.χ. φώτα, ήχους κ.λπ.), όσοι έχουν διαγνωστεί με ΔΕΠΥ είναι συχνά επιρρεπείς σε υπερκινητικότητα, παρορμητικότητα και απροσεξία, γεγονός που τους δυσκολεύει να επικεντρωθούν σε εργασίες για παρατεταμένες χρονικές περιόδους.
Η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός συχνά συνυπάρχουν, με στατιστικά στοιχεία να εκτιμούν ότι το 50-70% των ατόμων με ΔΑΦ παρουσιάζουν επίσης συμπτώματα ΔΕΠΥ. Ενώ αρκετές προηγούμενες μελέτες νευροεπιστημών διερεύνησαν αυτές τις δύο ξεχωριστές νευροαναπτυξιακές παθήσεις, οι ομοιότητες και οι διαφορές μεταξύ των νευροβιολογικών τους βάσεων παραμένουν ελάχιστα κατανοητές.
Ερευνητές στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και στο King’s College London πραγματοποίησαν πρόσφατα μια στατιστική ανάλυση μεγάλης κλίμακας με στόχο τη σύγκριση των προτύπων επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών περιοχών στον εγκέφαλο ατόμων που έχουν διαγνωστεί με ΔΑΦ με εκείνα που παρατηρούνται στον εγκέφαλο ατόμων με ΔΕΠΥ. Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο Nature Mental Health, υποδηλώνουν ότι παρόλο που η ΔΑΦ και η ΔΕΠΥ μπορούν να εμφανιστούν μαζί, σχετίζονται με διαφορετικά πρότυπα συνδεσιμότητας του εγκεφάλου.
«Η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (αυτισμός) και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) συχνά συνυπάρχουν, αν και παραμένει ασαφές εάν αυτές οι καταστάσεις μοιράζονται κοινά νευροβιολογικά θεμέλια ή παρουσιάζουν διακριτές αλλοιώσεις στη συνδεσιμότητα του εγκεφάλου σε κατάσταση ηρεμίας», έγραψαν οι Luke J. Norman, Gustavo Sudre και οι συνάδελφοί τους στην εργασία τους.
«Διεξήγαμε μια διατομεακή μεγα-αναλυτική σύγκριση των λειτουργικών προτύπων συνδεσιμότητας που συνδέονται με τα χαρακτηριστικά του αυτισμού και της ΔΕΠΥ σε παιδιά και εφήβους (ηλικίες 6–19 ετών· n = 10.168), με αναλύσεις παρακολούθησης που έλαβαν υπόψη τις διαγνώσεις αυτισμού (n = 764 αυτιστικοί· n = 893 νευροτυπικοί) και ΔΕΠΥ (n = 2.026 ΔΕΠΥ· n = 2.409 νευροτυπικοί)».
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές ανέλυσαν μεγάλες ποσότητες κλινικών και απεικονιστικών δεδομένων εγκεφάλου που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο προηγούμενων μελετών. Αυτά τα δεδομένα συλλέχθηκαν από πάνω από 12.732 παιδιά και εφήβους που είχαν διαγνωστεί με μία ή και τις δύο αναπτυξιακές διαταραχές.
Οι ερευνητές εξέτασαν τις διαφορές και τις ομοιότητες σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου ατόμων με ΔΑΦ και ΔΕΠΥ, συμπεριλαμβανομένου του θαλάμου (ένας κεντρικός σταθμός αναμετάδοσης αισθητηριακών και κινητικών σημάτων) και του κέλυφους (γνωστό ότι συμβάλλει στην κίνηση και τη μάθηση), καθώς και διάφορα άλλα δίκτυα περιοχών που συντονίζουν την προσοχή, τα συναισθήματα και την αυτογνωσία. Είναι ενδιαφέρον ότι διαπίστωσαν ότι ο ΔΑΦ συσχετίστηκε με ασθενέστερες συνδέσεις μεταξύ ορισμένων από αυτές τις περιοχές και τα νευρωνικά δίκτυα, ενώ η ΔΕΠΥ συνδέθηκε με ισχυρότερες συνδέσεις μεταξύ των ίδιων περιοχών και δικτύων.
«Τα χαρακτηριστικά και η διάγνωση του αυτισμού συσχετίστηκαν με μειωμένη συνδεσιμότητα μεταξύ του θαλάμου, του κέλυφους, της προσοχής/κοιλίας και των μετωποβρεγματικών δικτύων, ενώ τα χαρακτηριστικά ΔΕΠΥ έδειξαν το αντίθετο μοτίβο», έγραψαν οι Norman, Sudre και οι συνάδελφοί τους.
«Υπερσυνδεσιμότητα μεταξύ των δικτύων προεπιλεγμένης λειτουργίας και ραχιαίας προσοχής παρατηρήθηκε τόσο σε αυτιστικές όσο και σε ομάδες ΔΕΠΥ σε σχέση με τα νευροτυπικά άτομα και σχετίζεται με χαρακτηριστικά ΔΕΠΥ. Παρά τη συχνή συνύπαρξη, τα χαρακτηριστικά του αυτισμού και της ΔΕΠΥ εμφανίζουν διακριτές νευρωνικές υπογραφές, με μικρά μεγέθη επίδρασης που υποδηλώνουν ανεπαίσθητες συσχετίσεις».
Συνολικά, τα αποτελέσματα της ανάλυσης μεγάλης κλίμακας που διεξήγαγε αυτή η ερευνητική ομάδα υποδηλώνουν ότι, παρόλο που τα άτομα με ΔΑΦ μπορούν συχνά να εμφανίζουν επίσης συμπτώματα ΔΕΠΥ, οι δύο νευροαναπτυξιακές παθήσεις έχουν διαφορετικές νευρωνικές υπογραφές. Αυτή η βασική παρατήρηση θα μπορούσε να καθοδηγήσει μελλοντικές μελέτες που θα επικεντρωθούν στη συνύπαρξη των δύο νευροαναπτυξιακών διαταραχών, ενώ παράλληλα θα μπορούσε να καθοδηγήσει την ανάπτυξη διαγνωστικών εργαλείων και θεραπευτικών στρατηγικών που θα λαμβάνουν υπόψη τα διαφορετικά υποκείμενα λειτουργικά πρότυπα συνδεσιμότητάς τους.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube