Ένα από τα σημαντικά μηνύματα σχετικά με το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι ότι φαίνεται να είναι πολύ πιο αποτελεσματικό όταν καταναλώνεται στο πλαίσιο μιας μεσογειακής διατροφής – η οποία είναι συνήθως πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια, δημητριακά, ψάρια και ελαιόλαδο.
Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο: Είναι κοινή συμβουλή για τους ανθρώπους που προσέχουν το ποσοστό λίπους τους ή που θέλουν να τρώνε πιο υγιεινά να προσέχουν την ποσότητα του λαδιού που χρησιμοποιούν κατά το μαγείρεμα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να κόψουμε εντελώς το λάδι από τη διατροφή μας. Κι αυτό διότι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ειδικότερα μπορεί να έχει πολλά οφέλη για την υγεία μας.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση ελαιολάδου – και ειδικότερα του έξτρα παρθένου ελαιολάδου – μπορεί να έχει πολλά διαφορετικά οφέλη στην υγεία μας. Για παράδειγμα, η ισπανική μελέτη Predimed (η μεγαλύτερη τυχαιοποιημένη μελέτη ελέγχου που έχει διεξαχθεί ποτέ σχετικά με τη μεσογειακή διατροφή) έδειξε ότι οι γυναίκες που ακολουθούσαν μεσογειακή διατροφή, στην οποία συμπεριλαμβανόταν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είχαν 62% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε σύγκριση με τις γυναίκες που τους συμβούλευαν να ακολουθούν μια διατροφή χαμηλή σε λιπαρά.
Οι ειδικοί που έχουν έκτοτε μελετήσει πολλαπλές επιστημονικές μελέτες που εξετάζουν τη μεσογειακή διατροφή και την επίδρασή της στις χρόνιες ασθένειες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ένας πρωταρχικός λόγος που η διατροφή προστατεύει από τον καρκίνο του μαστού είναι λόγω του ελαιόλαδου. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι μπορεί να προστατεύει από τον διαβήτη τύπου 2 και ενδεχομένως ακόμη και από τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο καλύτερο για εμάς από άλλους τύπους μαγειρικών λαδιών; Η απάντηση βρίσκεται στη σύνθεσή του.
Εκτός από τα λιπαρά του, το ελαιόλαδο περιέχει επίσης πολλές φυσικές ουσίες, όπως πολυφαινόλες. Οι πολυφαινόλες απαντώνται φυσικά στα φυτά και έχουν συνδεθεί με πολλά οφέλη για την υγεία, όπως η μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων και γνωστικών διαταραχών. Μελέτες φαίνεται επίσης να δείχνουν ότι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι ευεργετικό για την υγεία μας είναι λόγω των πολυφαινολών που περιέχει. Οι πολυφαινόλες πιστεύεται ότι έχουν πολλά οφέλη στον οργανισμό, όπως η βελτίωση του μικροβιώματος του εντέρου.
Οι έρευνες δείχνουν ότι οι πολυφαινόλες στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Στην πραγματικότητα, όταν οι ερευνητές αφαίρεσαν από το ελαιόλαδο τις πολυφαινόλες του, διαπίστωσαν ότι δεν προστάτευε την καρδιά από τις ασθένειες εξίσου καλά. Πιστεύεται ότι ένα από τα οφέλη του στην υγεία της καρδιάς οφείλεται στο γεγονός ότι οι πολυφαινόλες του εμποδίζουν την οξείδωση της χοληστερόλης. Όταν η χοληστερόλη αντιδρά με το οξυγόνο και οξειδώνεται, είναι τότε που προκαλεί βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία.
Ο λόγος που το ελαιόλαδο περιέχει τόσο υψηλά επίπεδα πολυφαινολών είναι επειδή παράγεται από την απλή σύνθλιψη των ελιών. Οι πιο επεξεργασμένες εκδοχές του ελαιολάδου – όπως το ελαφρύ ελαιόλαδο ή τα αλείμματα – δεν περιέχουν τόσες πολλές από αυτές τις πολυφαινόλες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι για τη δημιουργία τους απαιτείται μεγαλύτερη επεξεργασία, με αποτέλεσμα να χάνονται οι περισσότερες πολυφαινόλες.
Άλλα μαγειρικά έλαια
Τα περισσότερα άλλα μαγειρικά έλαια, όπως το ηλιέλαιο, παρασκευάζονται από σπόρους. Από τους σπόρους είναι πολύ δύσκολο να εξαχθεί λάδι, γι’ αυτό πρέπει να θερμανθούν και το λάδι να εξαχθεί με διαλύτες. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότερες από τις πολυφαινόλες των σπόρων χάνονται κατά την παραγωγή.
Μερικές φορές υποστηρίζεται ότι το κραμβέλαιο (επίσης γνωστό ως λάδι κανόλα) είναι μια υγιεινή εναλλακτική λύση του έξτρα παρθένου ελαιολάδου. Ενώ υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι το ωμό κραμβέλαιο (δηλαδή αυτό που δεν έχει θερμανθεί κατά το μαγείρεμα) μπορεί να μειώσει προσωρινά τα επίπεδα χοληστερόλης, δεν υπάρχουν προς το παρόν ενδείξεις ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με την υψηλή χοληστερόλη – όπως οι καρδιακές παθήσεις.
Φυσικά, οι περισσότεροι από εμάς χρησιμοποιούμε λάδια για το μαγείρεμα. Αλλά όταν ένα λάδι θερμαίνεται σε πολύ υψηλή θερμοκρασία αντιδρά με το οξυγόνο του αέρα, προκαλώντας τη διάσπαση του λίπους του λαδιού. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό βλαβερών ουσιών που ερεθίζουν τα μάτια, ακόμη και καρκινογόνων ουσιών. Το κραμβέλαιο είναι ιδιαίτερα επιρρεπές σε αυτή τη διαδικασία – που ονομάζεται οξείδωση – ειδικά όταν χρησιμοποιείται επανειλημμένα για βαθύ τηγάνισμα.
Οι πολυφαινόλες βοηθούν στην πρόληψη της οξείδωσης των λιπών και έτσι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο παραμένει σταθερό ακόμη και όταν χρησιμοποιείται στις θερμοκρασίες που απαιτούνται για το ρηχό τηγάνισμα των τροφίμων. Επειδή το κραμβέλαιο και άλλα έλαια όπως το ηλιέλαιο περιέχουν χαμηλότερα επίπεδα πολυφαινολών, τα λίπη δεν προστατεύονται τόσο καλά από τη διάσπαση κατά το μαγείρεμα.
Ένας άλλος σημαντικός λόγος για τη σταθερότητα του ελαιολάδου είναι ότι ο κύριος τύπος λίπους του είναι το μονοακόρεστο λίπος. Αυτό είναι και υγιεινό λίπος και αρκετά ανθεκτικό στην οξείδωση. Το μονοακόρεστο λίπος είναι επίσης ο κύριος τύπος λίπους στο κραμβέλαιο. Αλλά σε αντίθεση με το ελαιόλαδο, το κραμβέλαιο περιέχει επίσης αρκετά υψηλά επίπεδα ενός πολυακόρεστου λίπους που ονομάζεται α-λινολενικό οξύ. Αυτό δεν είναι πολύ σταθερό και είναι ένας άλλος λόγος για τον οποίο η υπερβολική θέρμανση του κραμβέλαιου δεν είναι καλή ιδέα.
Το έλαιο καρύδας συχνά υποστηρίζεται ως ένα υγιεινό έλαιο για χρήση. Όμως το λάδι καρύδας περιέχει υψηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών, τα οποία μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τα επίπεδα χοληστερόλης χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (ή LDL) (γνωστή ως “κακή” χοληστερόλη). Η αυξημένη LDL-χοληστερόλη συνδέεται με καρδιαγγειακές παθήσεις και υπάρχουν ενδείξεις ότι τα κορεσμένα λιπαρά στο λάδι καρύδας αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Ένα από τα σημαντικά μηνύματα σχετικά με το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι ότι φαίνεται να είναι πολύ πιο αποτελεσματικό όταν καταναλώνεται στο πλαίσιο μιας μεσογειακής διατροφής – η οποία είναι συνήθως πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια, δημητριακά, ψάρια και ελαιόλαδο. Αυτό πιθανώς οφείλεται στο γεγονός ότι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και οι ευεργετικές πολυφαινόλες του αλληλεπιδρούν με άλλα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των λαχανικών που καταναλώνονται στο πλαίσιο αυτής της διατροφής. Η μεσογειακή διατροφή συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης πολλών χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων του καρκίνου, των καρδιαγγειακών παθήσεων και της νόσου Αλτσχάιμερ. Αυτό μπορεί να κάνει την επιπλέον τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου να αξίζει τον κόπο.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
