Είναι το φάρμακο κοινωνικό αγαθό και πότε;

Της Νικολέτας Ντάμπου

Το φάρμακο θεωρείται από τους φαρμακοποιούς κοινωνικό αγαθό αρκεί να πωλείται παντού σε όλη την επικράτεια στην ίδια τιμή και να μην μπορεί να μειωθεί . Είναι το φάρμακο κοινωνικό αγαθό και πότε;

Η πρόσφατη απόφαση του Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υπόθεση C-148/15 που αφορούσε «τον καθορισμό ενιαίας τιμής στη Γερμανία για τα φάρμακα που χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή και ο οποίος είναι αντίθετος στο δίκαιο της Ένωσης» δεν έτυχε θετικής αποδοχής από τους φαρμακοποιούς. Μάλιστα υποστήριξαν το αντίθετο από αυτό που έλεγε η απόφαση.

Τι ακριβώς όμως έλεγε η απόφαση;

Αναφέρει λοιπόν ότι «η επιβολή ενιαίας τιμής πωλήσεως πλήττει περισσότερο τα φαρμακεία που είναι εγκατεστημένα σε άλλα κράτη μέλη, πράγμα που ενδέχεται να δυσχεράνει περισσότερο την πρόσβαση των προϊόντων προελεύσεως άλλων κρατών μελών στη γερμανική αγορά, σε σχέση με τα εγχώρια προϊόντα. Το Δικαστήριο επισημαίνει, συναφώς, ότι (i), για τα φαρμακεία της αλλοδαπής, οι ταχυδρομικές πωλήσεις αποτελούν σημαντικό, ενδεχομένως δε και το μοναδικό, μέσο προσβάσεως στη γερμανική αγορά και (ii), για τα φαρμακεία που πραγματοποιούν ταχυδρομικές πωλήσεις, ο ανταγωνισμός ως προς τις τιμές αποτελεί πιο σημαντική παράμετρο ανταγωνισμού, απ’ ό,τι για τα παραδοσιακά φαρμακεία, τα οποία μπορούν ευχερέστερα να παρέχουν στους ασθενείς εξατομικευμένες συμβουλές διά του προσωπικού του φαρμακείου και να εξασφαλίζουν την προμήθεια φαρμάκων σε επείγουσες περιπτώσεις. Μολονότι ο περιορισμός της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων μπορεί, καταρχήν, να δικαιολογηθεί από την προστασία της υγείας και της ζωής, η επίμαχη ρύθμιση δεν κρίνεται κατάλληλη για την επίτευξη των σκοπών αυτών. Ειδικότερα, δεν αποδείχθηκε πώς η επιβολή ενιαίας τιμής εξασφαλίζει καλύτερη γεωγραφική κατανομή των παραδοσιακών φαρμακείων στη Γερμανία. Αντιθέτως, ορισμένα στοιχεία συνηγορούν υπέρ του ότι ο αυξημένος ανταγωνισμός τιμών μεταξύ των φαρμακείων θα συνέβαλλε στην καθολική και ισότιμη πρόσβαση του πληθυσμού σε φάρμακα, καθώς θα αποτελούσε κίνητρο για την εγκατάσταση φαρμακείων σε περιοχές όπου ο περιορισμένος αριθμών φαρμακείων θα επέτρεπε τη χρέωση υψηλότερων τιμών. Επιπλέον, δεν προσκομίστηκε στο Δικαστήριο κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι, χωρίς το επίμαχο στην κύρια δίκη σύστημα, τα φαρμακεία που πραγματοποιούν ταχυδρομικές πωλήσεις θα επιδίδονταν σε ανταγωνισμό τιμών, με συνέπεια να μην μπορεί να διασφαλιστεί στη Γερμανία η παροχή κρίσιμων υπηρεσιών, όπως είναι η επείγουσα παροχή περιθάλψεως, εξαιτίας της συνακόλουθης μειώσεως του αριθμού των φαρμακείων. Συγκεκριμένα, άλλες παράμετροι ανταγωνισμού, όπως είναι η παροχή, από το προσωπικό του φαρμακείου, εξατομικευμένων συμβουλών στους ασθενείς, θα μπορούσαν ενδεχομένως να επιτρέψουν στα παραδοσιακά φαρμακεία να παραμείνουν ανταγωνιστικά στην αγορά.Επίσης, ενόψει του ανταγωνισμού τιμών από τα φαρμακεία που πραγματοποιούν ταχυδρομικές πωλήσεις, τα παραδοσιακά φαρμακεία θα είχαν, ενδεχομένως, το κίνητρο να αναπτύξουν περισσότερο την παροχή ορισμένων υπηρεσιών γενικού συμφέροντος, όπως είναι παρασκευή φαρμάκων βάσει ιατρικής συνταγής.Εξάλλου, ο ανταγωνισμός τιμών θα μπορούσε να αποβεί προς όφελος του ασθενή κατά το μέτρο που θα καθιστούσε εφικτή την πώληση των φαρμάκων που στη Γερμανία χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή σε τιμή χαμηλότερη από αυτή που επιβάλλει το εν λόγω κράτος μέλος».

Οι φαρμακοποιοί , όμως, αμέσως έσπευσαν να ανακοινώσουν ότι «σάλο έχει προκαλέσει στους Γερμανούς φαρμακοποιούς η σύσταση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σύμφωνα με τη οποία η κρατική διατίμηση φαρμάκων δεν είναι απαραίτητη για αποστολές φαρμάκων από το εξωτερικό. Έτσι θα μπορούσαν οι Γερμανοί ασθενείς να λαμβάνουν φάρμακα σε τιμές πολύ φθηνότερες από εξωτερικό. Για αυτό η γερμανική κυβέρνηση και συγκεκριμένα το Υπουργείο Υγείας φέρνει άμεσα νομοσχέδιο στη Βουλή που θα απαγορεύει την αποστολή φαρμάκων στη Γερμανία! Έτσι λοιπόν η κρατική διατίμηση προστατεύεται από τη γερμανική κυβέρνηση υιοθετώντας την επιθυμία των φαρμακοποιών αλλά και ευρωπαϊκών δικαστηρίων ότι το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό και πρέπει να πωλείται παντού σε όλη την επικράτεια στην ίδια τιμή προς αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων για τη δημόσια υγεία».

Δηλαδή δεν μπορούν οι Γερμανοί ασθενείς να λαμβάνουν φάρμακα σε τιμές πολύ φθηνότερες από το εξωτερικό γιατί το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό και πρέπει να πωλείται παντού σε όλη την επικράτεια στην ίδια τιμή προς αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων για τη δημόσια υγεία! Εάν είναι φθηνότερο το φάρμακο και μπορούν να το προμηθευτούν περισσότεροι ασθενείς που δεν έχουν οικονομικούς πόρους, κινδυνεύει η δημόσια υγεία;

Πραγματικά είμαστε μπερδεμένοι με τέτοιες λογικές που θεωρούν το φάρμακο κοινωνικό αγαθό αρκεί να πωλείται στην ίδια τιμή παντού και να μην μπορεί να μειωθεί , άρα να μην μειωθούν και τα κέρδη των φαρμακοποιών. Υπόψιν ότι μιλάμε μόνο για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που τα έχει ανάγκη ένας ασθενής και μάλιστα όπως αυτοί με Πάρκινσον για τους οποίους βγήκε και η ανωτέρω απόφαση.

Οι φαρμακοποιοί αντίθετοι στην άρση απαγόρευσης  εξαγωγών φαρμάκων και εμβολίων

ΠΦΣ: Το φορολογικό σύστημα στη χώρα μας χρειάζεται ριζική αναδιάρθρωση